Nevşehir’in şirin ilçelerinden Acıgöl, il merkezine 20 kilometre uzaklıkta yer almaktadır. Acıöz Çayı etrafında kurulan ilçe merkezinin çevresinde volkanik sönmüş yanardağlar bulunmaktadır. İlçe birçok bakımdan Kapadokya’nın özelliklerine sahiptir. Acıgöl’de yer alan sönmüş yanardağların kalın tabakalar halinde tortulaştırdığı lav ve tüfe Maar ismi verilmektedir. İlçeye adını veren Acıgöl çukuru da bir yanardağ ağzı olup, günümüzde içinde su bulunmamaktadır. İlçenin deniz seviyesinden yükseklik ortalama bir 233 metre civarındadır. Ekonomisi ağırlıklı olarak tarım ve hayvancılığa dayanan Acıgöl’de, özellikle patates yetiştiriciliği dikkat çekmektedir. İlk adı Topada olan ilçe, daha sonra Dobada adını almıştır. Yavuz Sultan Selim tarafından 1515 yılında Osmanlı İmparatorluğu’na katılan Acıgöl, 1952’de belediye, 1987’de ise Nevşehir ilinin ilçesi yapılmıştır.Nevşehir il merkezine 20 kilometre mesafede yer alan Acıgöl’ün tarihi Nevşehir tarihi ile aynı şekillenmiştir. Bölgede yapılan arkeolojik kazılarda, Milattan Önce 3000’li yıllara kadar yaşam izleri bulunmuştur. Hitit egemenliği döneminde de bölgede yerli topluluklar hayatını sürdürmüştür. Bölge, Milattan Önce 1800 ile 2000 yılları arasında; Hitit, Frig ve Lidya arasında el değiştirmiştir. Ardından Büyük İskender, bölgeyi Roma’ya dahil etmiştir. 1071 Malazgirt Zaferi’yle birlikte bölgede Türkler yaşamaya başlamıştır. Acıgöl; 1525 yılında, Oğuzların Kaçar boyundan olan Horasan Erenlerinden Piri Bey tarafından kurulan bir yerleşim yeridir. 1870’te Kırşehir sancağına, 1902’de ise Ankara iline bağlı bir sancak olan Acıgöl, 4 Temmuz 1987 tarihinde ilçe statüsü almıştır.
Acıgöl’e nasıl gidilir?
Nevşehir il merkezine 20 kilometre mesafede bulunan Acıgöl, oldukça pratik ulaşım imkanlarına sahiptir. Özel araçla ilçeye Nevşehir üzerinden ortalama 15 dakikada ulaşılabilmektedir. Nevşehir-Aksaray karayolu üzerinde yer alan Acıgöl, Aksaray il merkezine 52, Ürgüp ilçesine ise 43 kilometre uzaklıkta bulunmaktadır.İstanbul ve İzmir gibi büyük şehirlerden Acıgöl ilçesine havayoluyla ulaşmak isteyenler ise Nevşehir Kapadokya Havalimanı’nı kullanabilirler. Acıgöl’e 27 kilometre uzaklıkta yer alan havalimanından ilçeye havayolu servis araçları, taksi veya kiralık araçla ortalama yarım saatte ulaşılabilmektedir.Acıgöl’de doğa sporları
Doğa sporlarına uygun bir yapısı olan Acıgöl ilçesinde, başta doğa yürüyüşleri olmak üzere pek çok aktivite gerçekleştirilebilmektedir. Kapadokya bölgesinin yapısı gereği gezilebilecek mekanların büyük kısmı aynı zamanda doğa yürüyüşleri için de uygundur. Acıgöl ve çevresinin yanı sıra Tatların kasabası bölgesi de yürüyüş ve tırmanış gibi sporlara elverişlidir.Trekkingin yanı sıra ilçede yapılabilecek sporlardan biri de Acıöz Çayı’nda raftingdir. İlçe merkezinde yer alan bu çayın bazı yerleri rafting ve yüzmek için oldukça idealdir. Bisiklet severler için de parkurların yer aldığı ilçede, pedal çevirmek isteyenlerin en çok tercih ettiği rota, Acıgöl ile Göreme Milli Parkı arasında, 31 kilometre uzunluğundaki orta zorluk derecesine parkurdur.Acıgöl’de gezilecek yerler
Acıgöl
Acıgöl ilçe merkezine üç kilometre uzaklıkta yer alan bu göl, dünyadaki en büyük krater gölü olarak bilinmektedir. Nevşehir-Aksaray karayolu üzerinde yer alan göl, tabandan hesaplandığında deniz seviyesinden bin 272 metre yüksekliğe sahiptir. Büyüklüğü 4.5 kilometrekare olan göl, sivrisinek ürediği için 1972 yılında açılan kanalla boşaltılmıştır. Ayrıca gölü besleyen kaynağın, ilçe yerleşiminin su ihtiyacını karşılaması için kullanılması da gölün kurumasının nedenlerinden biridir. Bahar aylarında kar ve yağmur suları nedeniyle kısa bir süre suya sahip olan göl, yaz aylarında kurumaktadır.Acıgöl Yeraltı Kenti
Kapadokya bölgesinde bulunan yeraltı şehirlerinden biri de Acıgöl ilçe merkezindedir. Cumhuriyet Mahallesi’nde yer alan kent, ilçenin gezilmesi gereken yerleri arasındadır. Işıklandırması ve bakımı yapılan bu antik kent, yaz aylarında ağırlıklı olarak yerli ve yabancı turistler tarafından ziyaret edilmektedir.Tatların Göleti
Acıgöl ilçe merkezine 10 kilometre mesafedeki Tatların Kasabası’nda yer alan gölet, ilçenin piknik ve mesire alanı olarak kullanılmaktadır. Eşsiz manzarasıyla görenleri hayran bırakan bu gölet, her mevsim ziyaret edilebilen bir bölgededir. Huzurlu bir hafta sonu yaşamak isteyenlerin tercih ettiği gölet çevresinde keyifli zaman geçirilebilir.Kale ve Kilise
Tatların Kasabası’nda bulunan kale ve kilise, ilçenin görülmesi gereken önemli tarihi yapıları arasındadır. 1961’e kadar yerleşim yeri olarak kullanılan kale, bölgenin afet alanı ilan edilip kasabanın batıdaki düzlük alana taşınmasıyla birlikte boş kalmıştır. Kalenin bulunduğu tepede yer alan kilise ise iki nefli, iki apsisli, beşik tonozlu bir yapıdır. Narteksi yıkılan kilisenin freskleri ise gayet iyi korunmuştur. Kilisenin apsisinde Meryem Ana ve Çocuk İsa, Michael ve Gabriel, Konstantin ve Helena, İsa’nın çarmıha gerilişi gibi sahneler dikkat çekmektedir. Bunların yanı sıra dokuz aziz ile kiliseyi yaptıran kişinin portresi de görülebilmektedir.Tatların Yeraltı Şehri
Tatların kasabasında bulunan yeraltı şehri de kale olarak bilinen tepede yer almaktadır. 1975 yılında keşfedilen bu yeraltı kenti, 1991 yılından beri ziyaret edilebilmektedir. Yeraltı şehrinin orijinal girişi yıkılmıştır. 15 metre uzunluğundaki bir geçitle girilen kentte, geniş bir salona ulaşılmaktadır. Bölgedeki yeraltı şehirlerinin girişine benzer şekilde orta kısım delikli büyük sürgü taşlarıyla kapatılmıştır. Zindan isimli bölüm, tuvalet, kiler ve mutfak gibi bölümlere sahip olan yeraltı şehrinde, ayrıca Roma döneminde mezarlık ve Bizans döneminde ise kiler olarak kullanılan bölüm dikkat çekmektedir. İkinci girişinde ahırın yer aldığı kentte, sütunlarla desteklenen bu geniş alanın tabanında beş tane ambar mevcuttur.Hasan Dede Türbesi
Acıgöl’e bağlı İnallı Yuva köyündeki mezarlıkta yer alan türbe, ilçenin en çok ziyaret edilen yerlerinden biridir. Cami, mutfak ve türbeden meydana gelen Hasan Dede Türbesi, Türk İslam tarihini yansıtmaktadır. Yaklaşık 900 yıllık olduğu sanılan türbe, titiz taş işçiliğiyle öne çıkmaktadır. Mimari tasarımının güzelliğiyle de dikkat çeken türbenin giriş kapısının tavanında bulunan mermer çarkıfelek muhteşemdir. Türbedeki çivit mavisi boyalı taşlar da görülmeye değerdir.Kurugöl Yeraltı Şehri
Acıgöl’e bağlı Kurugöl köyündeki Tepeören mevkiinde bulunan yeraltı şehri, bir tepenin yamacında oyularak yapılmıştır. Sıkışmış volkan püskürüğünden oluşan kat kat yapının altındaki kentte, halen temizlenmemiş galeriler mevcuttur. Orijinal girişi yıkılmış olan yeraltı şehrine batıdaki göçükten girilebilmektedir. Oturma alanları, erzak depoları, mezarlık, mutfak gibi bölümlere sahip olan yeraltı şehrinde çok sayıda galeri bulunmaktadır.Topada Yazılı Kaya Anıtı
Acıgöl’de mutlaka görülmesi gereken yerlerden biri olan bu anıtın geçmişi Milattan Önce 8’nci yüzyıla kadar uzanmaktadır. Söz konusu dönemde, bölgede varlığını sürdüren Tabai Krallığı’ndan kaldığı tahmin edilen bu yazılı anıtın yapılış tarihi Milattan Önce 738 ile 730 yılları arasındadır. Hitit hiyeroglifleriyle yazılan kaya anıtı, Ağıllı köyünde bulunmaktadır. Dört metre genişliğindeki bir kayaya yazılmış olan anıtta, kaya üzerine oyulmuş resimli hiyeroglif yazısı dikkat çekmektedir. Büyük kısmı kayanın güneye bakan yüzeyinde yer alan kitabenin bir kısmı da batı yüzünde bulunmaktadır. Uzun bir metne sahip olan kitabede, sekiz satır ve 400 kelime bulunmaktadır. Kapadokya bölgesinin siyasi durumunun anlatıldığı yazıtta, üç yıl süren bir savaştan bahsedilmektedir. Anıtta, Tobal Kralı Wasusarma’nın sekiz krala karşı verdiği mücadele yazılmaktadır.Acıgöl’de nerede ne yenir?
Nevşehir ve Kapadokya mutfak kültürünün özelliklerini taşıyan Acıgöl’de, özellikle tarhana çorbası ve kesme çorbası lezzetli bir şekilde yapılmaktadır. Bölge mutfağının öne çıkan lezzetlerine ev sahipliği yapan Acıgöl’de: patates çorbası, testi kebabı, bulama, aside gibi tatlar da öne çıkmaktadır.Acıgöl’de özellikte tadılması gereken lezzetleri; ağpakla, soğanlama, dıvıl, ayva dolması, çanak, Nevşehir et tavası, zerdi pilavı, sızgıt, kömbe, kışlık ekmek, pastırma ve sucuk olarak sıralayabiliriz. Bölge mutfağında öne çıkan tatlılar ise bulama, aşure, irmik tatlısı, dalaz, aside ve hoşaftır. Kaliteli şarapların üretildiği yörede, geleneksel yöntemlerle damıtılan bu şaraplar da oldukça lezzetlidir.Acıgöl’de yer alan restoran ve lokantalarda bu yöresel lezzetleri tadabilirsiniz. İlçe merkezinde yer alan restoranların en çok tercih edilenlerini; Bol Kepçe Lokantası, Çağrı Pide Salonu, Güçlü Pide Salonu, Merkez Pide Salonu, Oses Çiğköfte, Köfteci Mehmet Yeri olarak sayabiliriz.Acıgöl’de gece hayatı
Acıgöl ilçe merkezinde aktif bir gece hayatından söz edemeyiz. Ancak Nevşehir il merkezi sadece 20 kilometre mesafede yer aldığı için gece hayatının görece daha hareketli olduğu il merkezini önerebiliriz. Son yıllarda canlanmaya başlayan Nevşehir gece hayatında, daha çok yabancı turistlere hizmet veren ve geleneksel Türk gecelerinin yapıldığı mekanlar dikkat çekmektedir. Otellerin barlarında, kulüp ve diğer mekanlarda yapılan bu eğlenceler oldukça ilgi çekicidir. Ayrıca büyük çoğunluğu mağara içine kurulmuş olan eğlence mekanlarında sabahın ilk ışıklarına kadar eğlenceli zaman geçirilebilmektedir. Bölgede yer alan şarap evleri de oldukça ünlüdür. Bu mekanlarda yörede üretilen lezzetli şaraplar tadılabilmektedir.