Afyonkarahisar, sporda marka kent olmayı amaçlıyor Öte yandan Afyonkarahisar’da özellikle gençlerin fiziksel, ruhsal gelişimine odaklanan yerel yönetimler, spor dallarından özellikle futbol başta olmak üzere basketbol, voleybol ve yüzmede üst düzey liglerde başarı sergiliyor. Voleybolda hedeflenen başarıya ulaşan kent, zirvede yerini aldı ve Avrupa Kupası’na yoğunlaştı. Son dönemde sayısı giderek artan spor tesisleri, kamplar ve kulüplerle Afyonkarahisar’ın turizmden sonra sporda da marka haline getirmeyi amaçlayan yerel yönetimler, söz konusu çalışmaların il ekonomisine direkt fayda sağlayacağı öngörüsünü taşıyor.

ANTİK KENTLERSynnadaŞuhut ilçe merkezinde yer alan Synnada, eski Tunç Çağı’ndan bu yana  Hitit, Frig, Hellen, Roma ve Bizans dönemlerinde en büyük yerleşim alanı, hatta Frigya’nın başkentliğini yaptı. Apemeia gibi Hellen döneminde tam özerk, Roma döneminde yarı özerk yönetimle öne çıkan Synnada’da imparator adına gümüş cistophorus ve bronz sikkelerin bastırıldığı biliniyor. Soluk kesen bu tarihsel yolculuk, günümüz kültürüne ışık tutarken geçmişin zenginliğini de ortaya çıkıyor.ApameiaGünümüzde Afyonkarahisar’ın  küçük ve sevimli bir ilçesi olan Dinar’ın önceki adı ise Keleneia’ydı. Pers döneminde Batı Anadolu’nun satraplık merkezi konumunda olan kent, Hellen ve Roma döneminin, Ephesus’la birlikte ikinci büyük kentiydi. Ephesus’la birlikte bastırılan bronz sikkeleri Apameia’da görmek mümkün. Kentte halihazırda yerli ve yabancı turistlerin ilgisine sunulan tiyatro, stadyum gibi yapıları görülebilmek, dokunabilmek ise insana bambaşka duygular tattırıyor.AmoriumEmirdağ’a bağlı Hisarköy’de bulunan Amorium, kentin Klâsik Çağ adıdır. Özellikle Bizans döneminde önemi artan, İstanbul’dan sonra ikinci büyük kent konumuna yükselen kentte, Bizans döneminde yönetimi eline geçiren Frig Sülâlesi burada üç imparator çıkardı.Beudus Vetus (Palaeobeudus)Söz konusu kentin yerleşim alanının Bolvadin ilçesi yakınlarında bulunan Bolvadin-Çobanlar karayolu üzerinde yer alan ve yerel halkın ‘Dura’ adını verdiği bölge olduğu düşünülüyor. Burada Hadrianus’un kente düzenlediği  bir ziyaret sırasında, bronzdan sikkesi bastırıldığı varsayılıyor. Bölgeye ulaşan turistler, bu nefes kesici gezi sırasında birçok kalıntıya ve tarihi değere yönelik beğenilerini çeşitli platformlarda dile getiriyor.Julia (İpsos)Yeri kesin belirlenemeyen ancak Çay ve Bolvadin yörelerinde bulunduğu tahmin edilen, M.Ö. 301’de yapılan İpsos meydan savaşıyla kayda değer önem kazanan bir kent olduğu biliniyor. Roma döneminde Julia adını aldığı varsayılan kent, yarı özerk konumuyla, günümüze kadar birçok tarihi eseri bünyesinde barındırmayı başardı. Antik kentler konusunda tam bir efsane olan ve bağrında sakladığı bu nadide yapıları günümüze kadar ulaştırmayı başaran Afyonkarahisar’da ayrıca Bruzus, Eucarpeia, Hieropolis, Otrus, Stectorium, Diocleia ve birçok irili ufaklı antik kent tarih meraklılarının en çok ziyaret ettiği yerlerin başında geliyor.

KALELER

Afyon KalesiAntik kentlerden sonra Afyonkarahisar’da turistlerin en çok ilgisini çeken bir diğer yapılar ise kalelerdir. Bunların başında elbette Afyon Kalesi geliyor. Kalenin geçmişi M.Ö. 1350’li yıllara kadar uzanıyor. Kalenin tam zirvesinde Ana Tanrıça Kybele'ye adanan birçok tapınma alanları ile dört büyük sarnıç bulunuyor. Alaattin Keykubad sürecinde kale komutanı Ulumar Bedrettin Gevhertaş tarafından onarılan kaleye küçük bir mescit ve yanına saray yaptırıldı.Sandıklı KalesiGermiyanoğulları sultanı Yakup Bey tarafından yaptırılan Sandıklı Kalesi, Eski Tunç Çağı’nda yerleşim yeri oldu. Höyük üzerine inşa edilen ve üç kat sur ile çevrilen kalenin bugüne kadar ulaşan tek parçası 8 ila10 metrelik sur duvarıdır.Avdalas KalesiGazlıgöl Kaplıcası’ndan 10 kilometre uzaklıkta bulunan Ayazini köyü sınırları içinde yer alan Avdalas Kalesi, tüf kayaya oyulmuş katlı ve çok odalı sarnıçlı bir kaya kütlesi üzerine yapıldı ve uzun süre yerleşim alanı olarak kullanıldı.Yazımızın başında da belirttiğimiz gibi Afyonkarahisar, yalnızca antik yapıları ve kaleleri ile tarihsel anıları canlandırmak ve günümüzde bunu turistlerin beğenisine sunmakla kalmıyor. Söz konusu zenginliğini inanç ve doğa turizmi ile de besleyen Afyonkarahisar, alışılmışın dışında seyahat anlayışı olanlar için gezilecek yerler, öğrenilecek yeni bilgiler, tadılacak yeni tatlar, farklı spor dalları ile ulaşımı kolay Ege kentlerinin başında geliyor. Eğer siz de biraz tarihe dokunmak, temiz hava solumak, doğanın içinde kaybolmak, yeni lezzetler keşfetmek ve Anadolu’nun güzel yüzlü insanları ile tanışmak isterseniz, Afyonkarahisar’ı tatil ve seyahat listenizin başına yerleştirebilirsiniz.

CAMİLER

Ulu CamiiKentin en büyük camilerinden biri olan Ulu Cami, Anadolu Selçuklu döneminde 36x24  metre boyutlarında arsa üzerine Hicri 671ila 676, Miladi 1272 ila 1277 yılları arasında Sahipata Nusretiddün Hasan tarafından taştan inşa edildi. Kendi adı ile anılan mahallede kargir duvarlar üzerine toprak damlıyken, bakır kaplı çatı ile örtülen çatı beş sırada sekizerden kırk ahşap sütun üzerine oturtuldu. Başlıklar üzerinde bulunan ahşap atıkların yan yüzeyleri renkli motiflerle işlendi fakat bugün bu motiflerin çok azı gözle görülür durumda. Ulu Cami’nin doğuya, batıya, kuzeye bakan üç kapısı bulunuyor. Selçuk tarzı oymalı iki kanatlı minber kapaklar üzerinde sureler ile ilk yapım tarihini anlatan yazılar bulunur. Günümüzde eski hali korunarak, restore edilen Ulu Cami, ahşap mimarisi ve baklava dilimi tuğla mimarisi ile Selçuklu döneminin nadide örneklerinden birini oluşturuyor. Halihazırda yerli ve yabancı turistleri mest etmeye devam ediyor. Gedik Ahmet Paşa (İmaret) Cami (Külliyesi)Afyonkarahisar’da Kurtuluş caddesi üzerinde bulunan Gedik Ahmet Paşa Camii, Fatih Sultan Mehmet sadrazamlarından Gedik Ahmet Paşa tarafından Karaman seferi sırasında Mimar Ayaz Ağa’ya yaptırıldı. Nakışları Abdüssamedoğlu Hasan’a ait olan cami, 1795 yılından Müftüzade Ahmet tarafından restore ettirildi. Ters T biçiminde arka arkaya iki kubbesi olan cami, altı yuvarlak sütun, beş sivri kemerli ve beş sekizgen kasnaklı kubbeyle örtülüdür. Lacivert renkli çinilerle kaplı olan caminin giriş kapısı kalem işlemeli mermerden yapıldı. Bu mermerin üzerinde 1795 tarihini taşıyan onarım yazısı bulunur. Öte yandan külliye içinde bulunan ve halihazırda kullanılan hamam, kadın ve erkek için ayrı olarak çifte hamam özelliği taşıyor. Cumhuriyet dönemine kadar medrese olarak kullanılan medrese bölümü, 1928’den sonra Türk-İslam eserleri müzesi olarak faaliyet göstermeye başladı. Ardından Afyon Arkeoloji Müzesi’nin yapımıyla birlikte müzedeki eserler Arkeoloji Müzesi’ne taşındı.Yeni CamiiHacı Aftal mahallesinde yer alan Yeni Camii, Hicri 1123, Miladi 1711 yılında Afyon Düzağaç Alaybeyi Ali Ağanın oğlu Hacı Abdi Çavuş tarafından yaptırıldı. Daha sonra Miladi 1809 yılında Hacı Paşazade Hacı Paşa Süleyman Şerif tarafından onarıldı. Afyonkarahisar’da bazıları hakkında bilgi vermeye çalıştığımız camilerimize ek olarak yine kentte yer alan Mevlevi Camii, Kuyulu Camii, Kabe Mescidi, Yukarı Pazar Mescidi, Kubbeli Mescit, Kale Mescidi, Tac-ı Ahmet Camii ve Ak Mescit Camii yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekmeye devam ediyor.KERVANSARAY Anadolu’nun zengin tarihi ve kültürel zenginliğinin bir parçası da kervensaraylardır. Kentte kimi zaman ticaretin kalbi olan bu kervansaraylar, kimi zamanda bölge esnafı tarafından depo olarak kullanılıyordu. Bölge dışından ticaret yapmak için gelen tüccarların dinlenmesi ve konaklaması için bu kervansaraylar, aynı zamanda Anadolu’nun gelişmiş ticaret kültürünü bugüne taşıyan yegane değerler olarak günümüze ışık tutuyor.         Taşhan-AfyonkarahisarAfyonkarahisar’ın merkez mahallesi Umurbey’de bulunan Taşhan  Afyonkarahisar Kervansaray’ı Yemeniciler Çarşısı’nda yer alıyor. O dönemde Hoca Üveys Hanı olarak  anılan bina, bugün itibarıyla çevredeki esnaf tarafından depo olarak kullanılıyor. Kervensaray,  XVII. yüzyılın ortasında Kadı Abdullah Efendi tarafından iki katlı şekilde yemenici esnafının katkıları ile yaptırıldı. Kervensaray, moloz taş ve kargirden yapıldı. Birbirinden değerli motiflerle görenleri kendisine hayran bırakan Taşhan Kervansaray, 2018 yılı Mart tarihinde Kütahya Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından restore ederek, kültür ve turizm hizmetine sundu.Sultandağı (Sahipata) KervansarayıSultandağı ilçenin merkezinde yer alan ve eldeki bulgulara göre, 1249’da  II. İzzeddin Keykavus’un beylerinden Fahreddin Ali bin Hüseyin (Sahipata) tarafından yaptırıldı. Yapı, doğu ve batı doğrultusunda beş sahınlı kapalı bölüm ve avludan oluşuyor. Yalnızca orta sahanın ortasında dikkat çeken kubbe, yüzyıllardır heybetini koruyor.Döğer Kervansarayı                                                                                                                                                                                İhsaniye ilçesine bağlı Döğer kasabasında bulunan Döğer Kervansarayı, II. Murat tarafından yaptırılan eşsiz Osmanlı eseri olarak varlığını sürdürüyor. İki katlı han bölümü ve develiği bulunan eyvan biçiminde oluşan mimarisi ile örnek bir yapı teşkil eden Döğer Kervansarayı, iki katlı kervensarayın  üst odaları yolcuların yatması için alt katı ise dinlenme yeriydi. Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 1991 ila 1993 yılları arasında restorasyon çalışmaları tamamlandı.

MAĞARALAR

Kurtini MağarasıSandıklı ilçesinden 34 kilometre uzaklıkta yer alan ve Bökenin yurdu şeklinde anılan bölgedir. Bin 700 metre yükseklikte ve orman içinde bulunan mağara yaklaşık 300 metre uzunluğa sahip. Geçmiş zamanda daha uzun olduğu düşünülen mağaranın tavanında meydana gelen göçük nedeniyle ikinci bölüme girilemiyor.Buzluk MağarasıBuzluk Mağarası, 2 bin 500 metreyi bulan ve Sultandağları’nın zirvesinde bulunan mağaranın yüzyıllardan bu yana yalnızca yaz sıcağında buzları eriyebiliyor. Buzluk Mağarası, Dereçine’nin güneyindeki Sultandağları’nın 2bin 519 metre ile en yüksek yeri olan kuzeybatı zirvelerinde yer alan doğa harikasıdır ve yalnızca yazın çıkılabiliyor.İnsuyu MağarasıAfyonkarahisar’ın Bolvadin ilçesine yedi kilometre uzaklıkta yer alan Dipes köyü, Karakaya yöresindedir. İki katlı ve yaklaşık onar metrekarelik odalar halinde bulunan İnsuyu Mağarası, dikit ve sarkıtlarla doludur. Ayrıca berrak ve tatlı suyun bazı akciğer hastalıklarına şifa verdiği söyleniyor.

Üniversiteli gençlerin varlığı kentte gece hayatını renklendiriyor

Afyonkarahisar’da gece hayatı ve eğlence hayatı ağırlıklı olarak bar ve kafelerden oluşuyor. Yanı sıra az sayıda bulunan gece mekanları da özellikle il dışında gelen konuklara hizmet veriyor. Söz konusu mekanlarda gece eğlencesi sabaha kadar kesintisiz sürüyor. Kentte özellikle üniversite varlığı ile renklenen gece hayatı, kafe ve barların sayıca artmasına neden oldu.Bu lezzetleri bir kez tattıktan sonra asla unutamayacaksınızSon olarak yolunuz Afyonkarahisar’a düştüğünde mutlaka tatmanız gereken birkaç özel lezzete de değinmekte fayda var. Hamur işleri, çorbaları, tatlıları ve coğrafi işaretli birçok lezzetine ek olarak kaymak ve lokumlarına doyamayacağınız Afyon mutfağından illa ki tatmanız gereken lezzetleri beğeninize sunuyoruz. Çorbayla açılışı yapalım sakala çarpan çorbası, düğünlerin olmazsa olmazı çullama köfte, mercimekli bükme, başlı başına karın doyuran ağzı açık, düğülü haşhaş tatlısı, Afyon kaymağı tatlısı, Afyon keşkeği, şepit veya şebit, haşhaşlı pide, paça etiyle paçık, yaprağı özel tadı güzel İlibada sarması, soğanın en leziz haliyle zürbiye damaklarınızda unutulmayacak tatlar yaratacak Afyonkarahisar’a özel lezzetler olarak aklınızın bir yanında kalsın. Zaten bu lezzetleri bir kez tattıktan sonra bir daha unutamayacaksınız…