
Aksaray Gezi Rehberi
Aksaray Gezi Rehberi
Aksaray, M.Ö. 8. bin yıla kadar uzanan tarihi, günümüze kadar egemenliği süren çeşitli medeniyetlere ait kültürel varlıkları, tabii güzellikleri ve ticari bir merkez konumunda olması nedeniyle tarihin hiçbir dönemde önemini yitirmedi. Kapadokya'nın kapısı konumunda bulunan Aksaray, kültürel varlıklarının yanı sıra doğal zenginlikleri ile de her yıl yerli ve yabancı turistlere ev sahipliği yapıyor. Orta Anadolu Bölgesi’nde, tarihi İpek Yolu'nun kayda değer merkezlerinden biri olan kent, günümüzde doğu-batı ve kuzey-güney yönleri arasında uzanan bağlantı yollarının merkezinde yer alır. Güzelyurt'u, Ihlara Vadisi, Sultan Hanı, Eğri Minaresi, kış sporlarında turizm merkezi olarak hizmet veren Hasan Dağı ve Ziga Kaplıcaları ile Aksaray, Anadolu'nun tam ortasında cazibe merkezi konumundadır.Aksaray, doğal güzelliğini tarihsel zenginliği ile bütünleşmiştir
Aksaray, kuzey ve güney Anadolu dağlarının birbirinden uzaklaştığı İç Anadolu bölümünün orta Kızılırmak bölümünde yer alır. Doğuda Nevşehir, güneydoğuda Niğde, batısında Konya ve kuzeyde Ankara ile kuzeydoğuda Nevşehir ile komşu olan kent, 7 bin 722 kilometrekarelik yüzölçümüne sahiptir. Bölgede Hasan Dağı, Melendiz Dağları ve Ekecik Dağı gibi volkanik dağların oluşturduğu geniş platolar bulunur. Batıda ise Konya Ovası’nın kayda değer bölümü il sınırları içinde kalır. Melendiz Dağlarından çıkıp Tuz Gölüne dökülen Uluırmak, kentte geniş bir plato meydana getirir. İlin en önemli dağlarını ise şu şekilde sıralayabiliriz: Hasandağı (3 bin 268 metre), Küçük Hasandağı (3 bin 40 metre) ve Ekecik Dağı (2 bin 33 metre)dır. Kentin deniz seviyesinden yüksekliği ise 980 metredir.Yazların sıcak ve kurak olması nedeniyle ilkbaharda yeşeren otlar, sonbaharda kurur ve arazi bozkır yapısına dönüşür. Hasan Dağı ve Ekecik Dağları üzerinde meşe koruluklarına rastlamak mümkündür. Ayrıca bölgede palamut, alıç, kızılcık, kavak, söğüt, yabani armut ve meyve ağaçları yanı sıra keven ve deve dikeni de en çok rastlanan bitki türleri arasında yer alır.
İnanç ve kültür turizmi potansiyeli taşıyan ilçelerde tarihin izini sürün
Sarıyahşi
Kentin kuzeyinde bulunan ilçe yaklaşık 224 kilometrekare alana sahiptir. İlçenin rakımı yaklaşık bin 92 metre olup, il merkezine uzaklığı ise 110 kilometredir. İlçe merkezinde bir belde ve beş köy bulunuyor. Sarıyahşi ilçesi Hirfanlı Barajı kenarında kuruludur.Ağaçören
İlçe, İç Anadolu Bölgesinin orta Kızılırmak bölümünün güney doğusunda bulunur. Yaklaşık 318 kilometrekarelik bir alana sahiptir. İlçenin 382 bin hektarlık yüzölçümü ile ortalama bin 100 metre rakıma sahiptir. İlçeye bağlı bir belde, 27 köy ve sekiz mahalle bulunur.Eskil
Kentin batısında yer alan Eskil ilçesi, yaklaşık bin 152 kilometrekarelik yüzölçümüne sahiptir. Eskil, Tuz gölünün güneyinde, kente 67 kilometre mesafededir. Genel olarak düz bir ova üzerine kurulu olan ilçe, Aksaray-Konya devlet karayolunun 50. Kilometresinde ilçeye bağlı Eşmekaya kasabasından; kuzeye doğru Aksaray Cihanbeyli yolunun 67.kilometresinde yer alır. İlçenin rakımı 939 metredir ve ilçeye bağlı 11 mahalle ve 11 köy yer alır.Güzelyurt
Günümüzde ‘yüksek kilise’ olarak bilinen ‘Analipsis Tepesi’ ve çevresinde birçok miktarda işlenmiş obsidiyenden yapılmış taş baltalarına ve seramik parçalarına rastlanır. Bu nedenle bölgede Kalkolitik Çağı insanının yaşadığı anlaşılıyor. M.Ö. 2000’li yıllarda Hititlerin yaşadığı Güzelyurt ilçesinin Kulaklı Tepe’deki kale kalıntısı görülür. Güzelyurt’un da içinde bulunduğu bölge M.Ö. VI. yüzyılda Pers İmparatorluğuna katılır. Büyük İskender’ in bölgeyi işgalinde, Pers soylularından birini kral kabul eder. M.Ö. 332 yılında Kapadokya Krallığı'nı kuruludur. M.Ö. 17. Yüzyılda Roma İmparatorluğu’na katılan bölgede, dini liderlerin güçlü olduğu anlaşılıyor.Güzelyurt ve çevresi, bugün Kapadokya’nın tüm özelliklerini üzerinde toplayan niteliktedir. Güzelyurt’ta bulunan ve iki taraflı yüksek kayalardan oluşan Manastır Vadisi, Ihlara Vadisi, Analipsis Tepesi; Peri bacaları, Göreme, Zelve gibi Kapadokya bölgesi yüzey şekillerine benzer özellikler taşır.
Ortaköy
Aksaray kent merkezine 55 kilometre mesafede olan Ortaköy’ün doğusunda Nevşehir’e bağlı Gülşehir, batısında Ağaçören ilçesi, güneyinde Aksaray ve kuzeyinde ise Kırşehir bulunur. İlçenin yüzölçümü 750 kilometrekaredir ve denizden yüksekliği bin 140 metredir.Gülağaç
Kentin doğusunda yer alan ilçe yaklaşık 5 bin 291 kilometrekaredir. Doğusunda Nevşehir’e bağlı Derinkuyu ilçesi, batısında Aksaray merkez ilçe, kuzeyinde Ortaköy ilçesi ve güneyinde Güzelyurt ilçesi bulunur. İlçenin rakımı bin 170 metredir ve il merkezine uzaklığı 32 kilometredir. Hali hazırda ilçeye bağlı beş kasaba ve sekiz köy bulunur.Kapadokya Havaalanı ile de ulaşabileceğiniz Aksaray, gelişmiş kara yollarına sahiptir
Havayolu
Aksaray’da hava alanı bulunmuyor. Ancak kente yakın 74 kilometre uzaklıkta olan Nevşehir Kapadokya Havaalanı ile Aksaray’a ulaşmak oldukça kolaydır.Karayolu
Aksaray, İpek Yolu tur güzergahı ve doğu-batı, güney-kuzey ana bağlantı yollarının kavşak noktasında, E-90 karayolu üzerinde bulunur. Aksaray’ın karayolu ile bazı çevre illere olan uzaklığını ise şöyledir; Aksaray-Ankara 225 kilometre, Aksaray-Adana 265 kilometre, Aksaray-Mersin 258 kilometre, Aksaray-Konya 148 kilometre, Aksaray-İstanbul 674 kilometre, Aksaray-İzmir 692 kilometre, Aksaray-Niğde 123 kilometre ve Aksaray-Nevşehir 75 kilometredir.
Aksaray'da spor
Özellikle doğa sporlarının öne çıktığı kentte, bu alanda yatırımlar sürüyor
Aksaray’da özellikle dağcılık ve doğa kültürünün gelişimi doğru ve bilinçli bir şekilde geniş kitlelere duyurulması amacıyla gerek yerel yönetimler gerekse özel okul ve dernekler tarafından çalışmalar yürütülüyor. Bölgenin yıllardır ihmal edilen dağ ve doğa turizminin hak ettiği payı alması ve bu alanda bir merkez konumuna ulaşması açısından kayda değer faaliyetler var. Ayrıca kentin; dağcılık, kaya tırmanışı, kanyon geçişleri, doğa yürüyüşlerinin yanı sıra kamp, tırmanma, trekking, oryantring ve doğa fotoğrafçılığı gibi alanlarda tanıtımı yapılıyor.Kamplı veya günübirlik etkinliklerin uzun ya da kısa vadeli programlar şeklinde planlanması ve hafta sonu etkinliklerinin duyurularının yapılması da hayata geçirilen diğer çalışmalar içinde yer alıyor. Söz konusu etkinlikler ağırlıklı olarak doğa sporlarını içermesine rağmen düzenlenen çeşitli kurs, seminer, sunum ve sahne gösterileri ile bu etkinlikler destekleniyor. Bölgede özellikle orman, deniz, macera, keşif kamplara ek olarak standart ve hafif parkur olarak tanımlanan etkinliklerle de Aksaray gezinizi çeşitlendirebilirsiniz. Büyük kentlerin hızlı ve kalabalık atmosferinde yüklenilen stres ve yorgunluktan uzaklaşabilir ve doğa ile baş başa vakit geçirebilirsiniz.

Aksaray'da Gezilecek Yerler
Aksaray Gezilecek Yerler
Bölge birçok yeraltı kentine ev sahipliği yapıyor Yanardağ küllerinin sıkışmasıyla oluşan tüf tabakalarının daha kolay kazılabilmesi nedeniyle bölgede çok sayıda yeraltı şehri bulunur. Ayrıca dik yamaçlar ve kaya içinde yerleşim birimlerini görmek mümkündür. 7 yüzyılın sonları itibarıyla Müslüman Arapların Anadolu üzerinden İstanbul’a yaptıkları seferler ve bölgeye sığınan Hıristiyanlar nedeniyle kent nüfusunda artış yaşanmıştır. Özellikle Ihlara Gelveri ve Göreme gibi yerleşim birimlerinde nüfusun kayda değer oranda arttığı görülür. Öte yandan 1142 yılında Selçuklular tarafından işgal edilen Aksaray, 1470 yıllara değin Osmanlı egemenliğinde kalır. Bu dönemde bölge; İlhanlı, Danişmentli, Karamanoğulları medeniyetlerine ev sahipliği yapar. 1470 yıllarında Aksaray’ı ele geçiren İshak Paşa tarafından, Fatih Sultan Mehmet’in emri ile halkın bir bölümü İstanbul’a taşınır.Aksaray, lojistik konumu nedeniyle Selçuklu döneminde askeri üs olarak kullanıldı
1142 yıllarda Selçuklu egemenliği altına giren Aksaray’a giren II Kılınçaslan döneminde kentte birçok saray, medrese, zaviye ve kervansaray yaptırılır. Azerbaycan başta olmak üzere farklı ülkelerden; Müslüman halk, gazi, mücahit, alim, ticaret erbabı bölgeye getirilerek, yerleştirilir. Söz konusu yıllarda Aksaray, Selçuklu devletinin askeri üssü konumundadır. Kılınçaslan’ın babası Sultan Mesud, Danişmentlere karşı Aksaray’ı bir askeri üs olarak kullanır ve bu amaçla bazı tesisler yaptırır. Aynı zamanda II. Kılınçaslan burada bir saray yaptırarak, ‘Arkhelais’ adını ‘Aksaray’ şeklinde yeniden adlandırdı. Burası II. Kılınçaslan’ın ikinci payitaht gibi kullanıldı. Ölümünün ardından II. Kılınçaslan kendi adını taşıyan türbe Aksaray’da bulunur. Aksaray, özellikle Selçuklu ve Karamanoğlu dönemlerinden kalma eserler açısından zengin bir birikime sahiptir.Yaşanan göç nedeniyle, İstanbul’da bir ilçeye ‘Aksaray’ adı verildi
1470’li yıllarda İshak Paşa tarafından işgal edilen Aksaray, bununla beraber Osmanlı hakimiyetine girdi. İstanbul’un fethinden ardından boşalan kentin iskanı için bölge halkının ciddi bir bölümü İstanbul’a taşındı. Bu nedenle İstanbul’da da bir semte Aksaray adı verildi. Aksaray, Osmanlı toprak sınırları içine girdikten sonra Fatih adına yapılan ilk tahrirde Aksaray vilayeti olarak gösterilir. Kanuni Sultan Süleyman dönemine kadar Aksaray, Karaman eyaletine bağlı bir kazayken, Kanuni devrinde Konya’ya bağlı bir sancak konumuna getirilir. Aksaray’ın bu statüsü Cumhuriyet dönemine kadar devam eder.Öte yandan Cumhuriyet Türkiye’sinde Aksaray, 1920 yılı itibarıyla il statüsüne kavuşur. 1933 yılına kadar 13 yıl il statüsünü koruyan Aksaray, daha sonra 20.3.1933 tarihinde Niğde’ye ilçe olarak bağlanır. Ancak, 1989 yılının 15 Haziran tarihinde 56 yıl kaza olarak kalan Aksaray, bu tarihte eski hakkı iade edilir ve tekrar vilayet statüsünü elde eder.
Medeniyetlere ev sahipliği yapan kentin her noktasında tarihi bir yolculuğa çıkacaksınız
Aksaray Saat Kulesi
Aksaray’da gezilecek yerler listesinde ilk sırada olan Aksaray Saat Kulesi, Belediye başkanı Haluk Şahin Yazgı tarafından yaptırıldı. Aksaray Meydan’da yer alan saat kulesi, her yıl kenti ziyaret eden yerli ve yabancı turistin ilgi odağıdır. Akşamları özel olarak ışıklandırılan kulenin bu manzarasını kesinlikle görmelisiniz.Aksaray Müzesi
İçinde yaklaşık 2 bin 22 adet tarihi eser bulunan Aksaray Müzesi, 14.’cü Yüzyılda Karamanoğulları Beyliği tarafından yapıldı. 1969 yılından bu yana halka hizmet veren bu tarihi müze, Aksaray il merkezindeki Zincirli mahallesinde bulunur.Manastır Vadisi
Aksaray’ın doğusuna 50 kilometre uzaklıkta bulunan Manastır Vadisi, kentin yaşayan güzelliklerinden biri olarak tanınır. Birçok turistin ilgi gösterdiği bu tarihi vadi, Güzelyurt ilçesinde yer alır. İçinde 50 kilise ve manastır bulunan vadiyi mutlaka görmenizi öneriyoruz.Aksaray Sultan Hanı
Konya-Aksaray arasındaki yol üzerinde bulunan ve büyüklüğü ortalama 5 bin metrekarelik alana sahip olan bu han, 1229 yılında Alaettin Keykubat tarafından yaptırılmıştır.Hasan Dağı
Erciyes Dağı’ndan sonra en büyük ikinci dağ olarak bilinen Hasan Dağı, Niğde-Aksaray yolu üzerinde bulunur. 3 bin 268 metre yüksekliği ile eşsiz bir güzelliğe sahip olan Hasan Dağı’nı görmenizi tavsiye ediyoruz.Ihlara Vadisi
Eşsiz güzellikte olan Güzelyurt ilçesinde yer alan Ihlara Vadisi, kentin en çok ziyaret edilen noktalarından biridir. İki köy arasında başlayıp biten vadi, Aksaray’ı ziyaret eden herkesin görmesi gereken yerler arasında bulunuyor.Aziz Gregorius Kilisesi
Hristiyanlık döneminden kalma Aziz Gregorius Kilisesi, Güzelyurt ilçesinde bulunur. Özellikle yabancı turistlerin ilgi odağı olan bu tarihi kilise, geçmişten bu yana birçok tamir gördü. Eski çanı minareye dönüştürülen kiliseyi, görmenizi öneririz.Ağaç Altı Kilisesi
Açık hava müzesi olarak kullanılan müzenin eski adı Ağaç Altı Kilisesi’dir. Ihlara vadisinde yer alan bu müze, Aksaray-Nevşehir yolu üzerinde 30 kilometre uzaklıkta yer alır. Birçok gezilere ve turistlere kapısını açan müzeyi, görmenizi tavsiye ediyoruz.Eğri Minare
Aksaray il merkezinde bulunan Eğri Minare 1200’lü yıllarda Selçuklu dönemine ait olduğu düşünülüyor. Eğri Minare kent ziyaretinizde görmeniz gereken yerler arasında bulunuyor.Gülağaç Aziz Mercurius Yeraltı Şehri
Güzelyurt ilçesi Manastır Vadisi girişinde bulunan yeraltı şehri, Bizans döneminden kalma önemli yapılar arasındadır. Yeraltı şehrinin giriş kısmında hayvan barınağı bulunur. Yeraltı şehrinin yan duvarlarında kaya oyma yemlikler ve bağlama yerlerine rastlamak mümkündür. Buradan başlayan tünel küçük bir mekana ulaşır. Üst katta ise başka bir yer vardır. Ayrıca dışarıdan da yeraltı şehrine girmek mümkündür. Şehrin içinden taş merdivenler kullanılarak, yukarı çıktığınızda üst katta bulunan gözetleme yerine ulaşabilirsiniz.Kızıl Kilise
Güzelyurt’un doğusunda ve Sivrihisar Köyü’nde yer alan Kızıl Kilise, Sivrihisar’a iki kilometre, Güzelyurt’a yedi kilometre mesafededir. Kırmızı renkli kesme taşlarla yapılması nedeniyle Kızıl Kilise adını alan yapının, bir Ermeni Kilisesi olduğu biliniyor. Haç planında yapılan kilisenin orta bölümünde dört sütunun taşıdığı, yüksek bir kubbe vardır. Haçın kolları ise tonozlarla çevrilidir. Kilisenin içi fresklerle kaplı olmasına rağmen önemli oranda tahrip edilmiştir.Nora Antik Kenti
Aksaray’a 30 kilometre mesafede Helvadere Kasabası sınırları içinde yer alan Hasan Dağı’nın eteğinde geniş bir alanda kurulu olan Nora Antik kentte, Roma ve Bizans döneminden kalma kalıntılar bulunur. Söz konusu dönemde askeri bir üs olarak kullanılan kent, “Nora, Viranşehir ve Mokisos” isimleriyle de bilinir. Bölge geniş bir yaşam alanına sahiptir. Antik kentin bulunduğu bu alanda özellikle yamaç kısımlarında kayda değer yapı kalıntılarını görmek mümkündür.Sümbüllü Kilise
Ihlara Vadisi’nin sahip olduğu eşsiz yapıları arasında bulunan Sümbüllü Kilise, tarihi bir atmosfere sahiptir. Aksaray’ın sınırları içinde yer alan Sümbüllü Kilise’nin aslında bir manastıra ait olduğu var sayılıyor. Hakkında pek fazla bilgi bulunmayan kilisenin, XII. Yüzyılda yapıldığı düşünülüyor. Kilisenin görülmesi gereken detayları arasında freskolar bulunur. İncil’deki sahneler, Mikail ve Cebrail arasında Meryem, Meryem’in ölümü, Aziz tasvirlerinin sağlam bir şekilde günümüze ulaştığı yapıyı mutlaka ziyaret etmelisiniz. Yine Ihlara Vadisi’nin en çok ziyaret alan yerler arasında Ala Kilise ve Yılanlı Kilisesi de görmeniz gereken yerler arasında bulunuyor.Düzenlenen çeşitli festivallerle kentin bilinirliği artırılıyor
Ihlara Kültür ve Turizm Festivali
Her yıl geleneksel olarak Temmuz ayının ilk haftasında Aksaray Belediyesi tarafından düzenlenen Ihlara Kültür ve Turizm Festivali Aksaray merkezde ve Ihlara Vadisi’nde çeşitli etkinliklerle kutlanıyor. Söz konusu festival kapsamında yerel ve ulusal sanatçılar kentte çeşitli konserler veriyor. Belediye önünden başlayan festival yürüyüşü resim, el sanatları sergileri, spor gösterisi ve folklor çalışmaları ile devam ediyor. Yine kentte düzenlenen diğer festivalleri; Uçurtma Şenliği (23 Nisan), Bilim ve Bahar Şenlikleri (Haziran) Saratli Kültür ve Sanat Festivali (Temmuz), Taşpınar Belediyesi Kültür Halı Festivali (Ağustos) sıralamak mümkündür.Et ve sebze yönünden zengin olan Aksaray mutfağında bunları tatmadan dönmeyin
Her çeşit yemeği kolaylıkla bulabileceğiniz Aksaray mutfağında bölgeye özgü yemek çeşitlerine de rastlamak mümkün. Özellikle et ve sebze yönünden zengin bir mutfağa sahip olan Aksaray’ a yolunuz düşerse yemeniz ve tatmanız gereken meşhur lezzetleri sizin için derledik.Soğanlama
Oldukça zahmetsiz ve bir o kadar pratik olan soğanlama, Aksaray’ ın en meşhur lezzetlerinden biridir. Adından da anlaşılacağı gibi ana malzemesi soğan olan yemek; kıyma ve soğanın kavrulmasıyla yapılır ve Aksaray’ da çok sevilir.Erişte
Her yörede ve bölgede yapılsa da erişte, aslında Aksaray’ la da özdeşleşmiş bir yemek çeşididir. Uzun şeritler halinde hamurun kesilip, kurutulmasıyla elde edilen erişte, pişirilip isteğe göre servis edilir.Kuskus pilavı
Gündelik hayatta marketlerde karşımıza çıkan ve hemen hemen herkes tarafından bilinen kuskus, aslında bir çeşit makarnadır. Özü itibarıyla hamur olsa da Aksaray’ da kuskus pilavı oldukça meşhurdur. Kuskusu bölgede bu kadar meşhur yapan ise Aksaraylıların kuskusu kendilerinin yapıp kurutmalarından ileri gelir. Kışın ve Ramazan aylarında tercih edilen kuskus, yörede bildiğinizden epey fazlasıdır.Bamya çorbası
Aksaray’ da yapılan ve yörede çok sevilen bir lezzet olan bamya çorbası, aslında Aksaraylıların bamya yemeğini biraz daha sulu ve çorba kıvamında pişirmesiyle ortaya çıkmıştır. Özellikle bayramlarda, özel günlerde tercih edilen bu lezzet, ön yargısız tatmanız gereken yemeklerin başında gelir.Çiğleme
Aksaray’ın en meşhur tatlısı olan çiğleme, oldukça pratik ve kolay bir yapımı vardır. Siz de evinizde az malzemeyle çok lezzetli bir tatlı yapmak isterseniz çiğleme tam size göre… Ancak un, su ve kaymaktan yapılan çiğlemeyi Aksaray’da tatmanızı tavsiye ederiz.Höşmerim
Çok az ve pratik şekilde hazırlanan bölgeye özgü lezzetlerden biri de höşmerimdir. Sadece un, tereyağı ve şekerden yapılan höşmerim, sıcak sıcak yenir. Tadı bir daha unutulmaz.Sarığı burma
Bir diğer adı katmer olarak bilinen ve Aksaray'da kolaylıkla bulabileceğiniz bir tatlı çeşidi olan sarığı burma, hamurunun ince bir şekilde açılıp tepsiye katmer şeklinde dıştan içe doğru döşenerek yapılır. Üzerine yağ dökülüp ve kızartılan bu lezzeti bir kez denedikten sonra asla unutmayacaksınız.
Aksaray'da Gece Hayatı
Aksaray Gece Hayatı
Sakin bir gece hayatı olan Aksaray’da otel barları ilk tercih oluyorOldukça sakin bir gece hayatı olan Aksaray’da, yöre halkı yemekten sonra daha çok ev gezmeleri ile sosyalleşmeyi seçiyor. Üniversitelerin açılmasıyla genç nüfus artsa da birbiri ardına açılan kafeler henüz gece hayatında yeterli özne konumunda değildir. Genelde il dışından gelen ziyaretçiler, eğlenmek ve sosyalleşmek için otel barlarını tercih ediliyor. Aksaray’da Kafeler Caddesi olarak bilinen Elbulfeyz Elçibey Caddesi’nde bu kafeleri şu şekilde sıralamk mümkündür: Gönül Kahvesi, Özsüt Cafe ve Kahve Dükkanı, Cafe Charlo Cafe, Waffle Art Tatlı Dükkanı ve Cafe, The Garden Bistro Cafe.