
Baykan Gezi Rehberi
Baykan Gezi Rehberi
Siirt’in ilçelerinden olan Baykan, il merkezine 47 kilometre uzaklıkta yer almaktadır. Doğuda Şirvan, batıda Kurtalan, Batman ili ve Kozluk ilçesi, güneyde Siirt il merkezi ve kuzeyde Bitlis iline komşu olan Baykan’da karasal iklim egemendir. İlçede yaz ayları sıcak ve kurak, kış ayları ise soğuk ve yağışlı geçmektedir. Baykan ilçe merkezi bir vadi içinde bulunmaktadır ve etrafı yüksek tepelerle çevrilmiştir. İlçede yer alan başlıca dağlar; kuzeyde Siirt-Bitlis sınırında bulunan 2 bin 710 metre yüksekliğindeki Tandır Dağı, bin 850 metre yükseklikteki Atlı Tepe, Dilektepe köyünün kuzeyindeki Soğantepe, kuzeydoğuda bulunan bin 710 metre yüksekliğe sahip Tosunlu Dağı ve Adakale köyüne yedi kilometre uzaklıkta yer alan bin 664 metre yüksekliğindeki Dikmen Tepe’dir.Büyüklü küçüklü derelerin yer aldığı Baykan’da, başlıca akarsu Bitlis’ten gelen ve ilçe merkezinden geçen Bayur Çayı’dır. İlçenin bitki örtüsü, ağırlıklı olarak bozuk meşe ormanlarından meydana gelmektedir. Dağlık ve engebeli bir araziye sahip olan Baykan’da, ekonomi ağırlıklı olarak hayvancılık ve tarımsal faaliyetler üzerinden şekillenmektedir. Ancak arazinin önemli bir bölümünün dağlık olması nedeniyle hububat ekimi sınırlıdır. Meşhur Siirt Fıstığı ise Baykan’da da yetiştirilmektedir. Tarihi geçmişi yeni olan Baykan ilçe merkezi, ilk olarak günümüzde de ilçe merkezine bağlı bir köy olan Tütenocak beldesinde 1938 yılında yerleşime açılmıştır. İlçe merkezi, 1949’da Diyarbakır-Bitlis karayolu üzerinde yer alan tarihi Havil Hanları bölgesine taşınmıştır. Ardından ilçenin adı Baykan olarak değiştirilmiştir.
Baykan’a nasıl gidilir?
Siirt il merkezine 47 kilometre uzaklıkta yer alan Baykan ilçesi, kolay ulaşım olanaklarına sahiptir. İlçenin Diyarbakır-Bitlis-Van karayolu üzerinde bulunması nedeniyle ulaşım problemi mevcut değildir. Bitlis il merkezine 50 kilometre mesafede yer alan Baykan’a karayolunun yanı sıra Siirt Havalimanı üzerinden havayolu ulaşımı ile de gidilebilmektedir. İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirlerden Siirt il merkezine havayoluyla ulaştıktan sonra Baykan ilçesine minibüslerle gidilmektedir.
Baykan’da doğa sporları
Baykan’da doğa sporları
Siirt’in Baykan ilçesi coğrafi yapısı gereği doğa sporlarına elverişli ortamlara sahiptir, ancak bölgenin güvenlik sorunları ve turizmin gelişmemesi nedeniyle bu potansiyel yeterince değerlendirilememiştir. Baykan’da bulunan bin metreden daha yüksek dağlar; trekking, tırmanış, dağcılık gibi sporlar için uygundur. Ayrıca ilçe merkezinden geçen Başur Çayı’nda olta balıkçılığı yapılabilmektedir.Baykan’a 47 kilometre uzaklıktaki Siirt ilinde de doğa sporlarına uygun yerler bulunmaktadır. Özellikle Botan Vadisi'ni Siirt’e bağlayan tarihi Akabe Yolu doğa yürüyüşleri için oldukça elverişlidir. Tarihi geçmişi 3 bin 500 yıla dayanan tarihi Akabe Yolu’nda yaz aylarında trekking yapılabilir. Ayrıca Botan Çayı kenarında yamaç paraşütü de yapılabilmektedir.

Baykan’da gezilecek yerler
Baykan’da gezilecek yerler
Veysel Karani Türbesi
Baykan’da gezilebilecek yerlerin başında gelen Veysel Karani Türbesi, ilçeye bağlı Ziyaret beldesinde yer almaktadır. Diyarbakır-Bitlis karayolu üzerinde bulunan türbe, Baykan ilçe merkezine 8 kilometre mesafededir. Yılda ortalama 200 bin kişi tarafından ziyaret edilen Veysel Karani Türbesi, inanç turizmi bakımından önemli bir yer tutmaktadır. Bölgeye özgü Cas adı verilen harçla 1901 yılında yapılan türbe, kubbe ile örtülmüştür. 1967 yılında yıkılarak yerine yenisi yapılan Veysel Karani Türbesi ve Külliyesi, 2001’de restore edilmiş ve modern bir hale getirilmiştir. Burada her yıl 16 ve 17 Mayıs günlerinde Veysel Karani’yi anma etkinlikleri yapılmaktadır.Dört Ulular (Çarpıran) Köprüsü
Baykan ilçe merkezine üç kilometre uzaklıkta, Bitlis çayı üzerinde yer alan Dört Ulular Köprüsü, Güneydoğu Anadolu’yu Doğu Anadolu ve İran’a bağlayan karayolu güzergahında bulunmaktadır. Yeni yol yapıldığı için günümüzde kullanılmayan köprü, kesme ve moloz taşlardan inşa edilmiştir. Uzunluğu 47.5 metre olan Dört Ulular Köprüsü, 4.5 metre genişliğe sahiptir. Kitabesi bulunmayan köprünün yapım tarihi ve kim tarafından inşa edildiği kesin olarak bilinmemektedir. Yapılan tahminlere göre köprü 16’ncı ya da 17’nci yüzyılda inşa edilmiştir.Kezer Köprüsü
Baykan’da görülebilecek yapılar arasında bulunan Kezer Köprüsü, Siirt-Baykan karayolundaki Kezer Çayı üzerinde yer almaktadır. Kitabesi bulunmadığı için ne zaman ve kimler tarafından yaptırıldığı bilinmeyen köprü, Siirt il merkezine 12 kilometre mesafede bulunmaktadır. Mimari yapısına bakıldığında Cumhuriyetin ilk yıllarında yapıldığı tahmin edilen köprü, 1934 yılında doğal sebeplerle zarar görerek yıkılmıştır. Ardından yeniden inşa edilen Kezer Köprüsü, kesme taştan inşa edilmiştir. Uzunluğu 61 metre, genişliği ise 4.5 metre olan köprünün dört gözlü yuvarlak kemerleri bulunmaktadır. Halen faaliyette olan köprü, ilçenin önemli tarihi yapıları arasındadır.Adak-Derzin Kalesi
Baykan’ın en önemli kalesi konumunda bulunan Adak-Derzin Kalesi, ilçe merkezine sekiz kilometre uzaklıkta yer almaktadır. İlçenin doğusundaki Adakale (Derzin) köyü yakınındaki kale, sarp bir kayalık üzerine inşa edilmiştir. Kale, Osmanlı İmparatorluğu döneminde buraya sığınan Derzin beylerinden Şahkulu Bey’in ismiyle anılmaktadır. Gözetleme kuleleri günümüze kadar sağlam olarak ulaşan Adak-Derzin Kalesi, ilçenin görülmesi gereken tarihi yapılarından biridir.Baykan’da nerede ne yenir?
Siirt yemek kültürünün özelliklerini taşıyan Baykan ilçesinde, ünlü büryan kebabının yanı sıra tencere yemekleri ağırlıktadır. Domates ve salça kullanımının yaygın olduğu bölge mutfağında, perde pilavı da yaygın olarak tüketilmektedir. Baharatların bolca kullanıldığı Baykan mutfağında, yemeklere tat ve koku vermesi için karabiber, kırmızıbiber, pul biber, reyhan, nane, kişniş ve kekik oldukça yaygın kullanılmaktadır. Soğan ağırlıklı salataların yanı sıra biber salçası ya da sumak ile de salatalar yapılmaktadır. Yöre mutfağında öne çıkan lezzetleri; Kitel (Siirt Köftesi), Kitel Fum (Sarımsaklı Köfte), Kitel Leben (Yoğurtlu Köfte), Irk Taptap Bellog (Mercimek Köftesi), İçli Köfte Çiğ Köfte, Sac Böreği, Fatayor, Markin (Gözleme), Su Böreği, Salhiye (Puf Böreği), Sımeket Kalbur Hurması, Haşvet, Rayoşu, Meketip, Gebole, Mıçerket, Sımsımiye (Pekmezli Susam), Kalbur Hurması Tatlısı, Sarı Burma ve Siirt Pastası oluşturmaktadır.Baykan’da bulunan restoran ve lokantalarda bu yöresel lezzetlerin yanı sıra Güneydoğu mutfağının yemeklerini tadabilirsiniz. İlçede en çok tercih edilen restoranları; 301. Sokak’ta faaliyet gösteren İskender Kebap Salonu, Turgut Özal Bulvarı’nda hizmet veren Hacı Baba Et Lokantası, Veysel Karani Caddesi’nde yer alan Menzil Lokantası, Veysel Karani Caddesi’nde faaliyet gösteren Hoca Büryan Kebap, yine aynı caddede hizmet veren Manolya Pastanesi, aynı caddedeki Şehir Lokantası, Turgut Özal Bulvarı üzerinde faaliyet gösteren Birtat Et Lokantası, Veysel Karani Caddesi’nde bulunan Balk10Cafe ve Turgut Özal Bulvarı üzerinde hizmet veren Geylani Kebap Salonu olarak sayabiliriz.

Baykan’da gece hayatı