Frig Vadisi Gezi Rehberi
Frig Vadisi Gezi Rehberi
Türkiye’nin zengin tarihi birikimlerinden biri olan Frig Vadisi çoğu gezginin bilmediği, Kapadokya’ya benzerliği ile görenleri büyüleyen yeni yeni popülerleşmeye başladı. Ankara, Kütahya, Afyon ve Eskişehir il sınırları içinde devasa bir bölge içinde yer alan bu gizemli vadi, adını Frigya medeniyetinden almıştır. Türkmen Dağı’nın oluşturduğu tüflü yapıdaki kayaları oyarak günümüze birçok eser bırakan vadide geçmişe uzanan eşsiz bir yolculuğa çıkacaksınız. Bu gizemli yolculukta birçok tarihi yapı ve eserleri pes etmeden gezmeniz gerekiyor. Vadi, Frig Vadisi şeklinde anılsa da tek bir vadiden bahsetmiyoruz. Başka bir ifadeyle Frig Vadisi, Kapadokya veya Ihlara Vadisi gibi tek yapıdan oluşmaz, birden fazla vadiyi sınırlarında barındıran koca bir alandan bahsediyoruz. Frig Vadisi geziniz sırasında devasa bir alana yayılmış ve birbirlerinden kilometrelerce uzaklarda yaşamış büyük bir medeniyetin ayak izlerini takip edeceksiniz.Midas döneminde Orta ve Güneydoğu Anadolu’ya hakim, güçlü bir krallık olarak ünlenen Frigler, siyasi bir topluluk olarak ilk defa M. Ö. 750’den tarih sahnesine çıkmıştır. Friglerin ilk kralı olan Gordias, ülkenin başkentine de adını vermiştir. Gordias’ın oğlu Midas birçok efsaneye konu olmuştur. Ancak Midas’ın başka bir özelliği ise, Friglerin sürekli savaş halinde olduğu Asurlularla barış yaparak, başkent Gordion ve bugün Han ilçesine bağlı Yazılıkaya’da bulunan dini merkez konumunda olan Midas’ı günümüze kazandırmasıdır. Tarihte bir çiftçi toplumu olarak bilinen Frigler’de büyük toprakları rahipler yönetiyordu. Öte yandan Frigler, Hititler gibi Anadolu’da yaşam sürmüş bir uygarlıktır. MÖ 11. yüzyılın ortalarında, boğazlar üzerinden Anadolu’ya geldikleri tahmin edilen Frigler, Hititlerin ardından Demir Çağı’nda Anadolu’ya hâkim güçlerden biri haline gelmiştir. Anadolu’da süren 400 yıllık bir karanlık dönemin ardından MÖ 8. yüzyılın ortalarında, Ankara’ya yakın bir konum Gordion’da (Yassıhöyük-Polatlı) merkezi bulunan bir krallık kurmuşlardır.
Burada yapılan kazılarda çok sayıda Friglerle ilgili bilgi veren birçok veri elde edilmiştir. Frigler, seramikte kendilerine özgü bir üslup geliştirmişler, geometrik desen ve stilize hayvan tasvirleri ile gelecek uygarlıkları etkilemişler, tahta ve maden işçiliğinde ustalaşmışlar, tapınakların dış cephesini kabartmalı ve renkli seramiklerle kaplamışlardır. Uygarlığın tapınak mimarisini yansıtan Kaya Anıtları günümüze ulaşan en önemli varlıklardır. Bu eserler Afyon ve Eskişehir arasındaki platoda görülebilmektedir.
Afyon ucuz uçak bileti
Frig Vadisi Gezilecek Yerler
Frig Vadisi ve gezilecek yerler
Frig Yolu ve Frig Vadisi Ultra Maratonu
Türkiye’nin en uzun üçüncü yürüyüş parkuru olma özelliği taşıyan Frig Yolu, 506 kilometrelik uzunluğu ile dört farklı şehri kapsar. Frig Vadisi geziniz sırasında mutlaka göreceğiniz Frig Yolu, uluslararası standartlara uygun olarak işaretlenmiştir. Günümüzden yaklaşık 3 bin yıl önce Anadolu topraklarında köklü medeniyet kuran Friglerin izini süren tematik bir yol olan Frig Yolu, beş yıllık bir çalışma sonucunda meydana gelmiştir. 2013 yılında hayata geçirilen yol, gönüllü bir ekip tarafından bölgedeki patika, antik ve orman içi yolların birleştirilmesi ile oluşturulmuştur. Bölge, son dönemde yerli ve yabancı birçok yürüyüş ve bisiklet severin uğrak noktasıdır. Ancak Frig Yolu’nun tanıtımında asıl etkili olan Frig Vadisi Ultra Maratonu’ur. 2014 yılından bu yana bölgenin tanıtımına kayda değer ölçüde katkı sağlayan Frig Vadisi Ultra Maratonu’na katılmanızı öneririz.Ayazini
Ayazini Köyü‘ne doğru ilerlediğinizde köyün mezarlığı ve mezarlığın hemen üstünde bulunan kabartmalarla işlenmiş, yıkık dökük kocaman kaya kütlelerine rastlayacaksınız. Frig medeniyetine ait birçok tarihi yapıyı görebileceğiniz Ayazini, görenleri kendine hayran bırakacak güzelliktedir. Buradan Avdalaz Kalesi‘ne doğru devam ettiğinizde ise, yolun sağında vadiyi panoramik olarak görebilirsiniz. Aklınızda hemen Kapadokya’yı getirecek olan bu manzarada birçok fotoğraf çekebilirsiniz.Avdalaz Kalesi
Tüf formundaki kocaman kaya kütlesinin kat kat oyularak tasarlanan bu eşsiz kale, çevreye oldukça hakimdir. Avdalaz Kalesi’nin üst bölümünde sarnıçlar, en alt bölümünde ise Roma ve Bizans dönemine ait mezar odalarını ziyaret edebilirsiniz.Aslantaş - Yılantaş-Göynüş Vadisi
Aslantaş ve Yılantaş yapıları Göynüş Vadisi içinde bulunur. Başlangıçta söz konusu döneme ait krallardan birinin mezarı olarak tasarlandığı varsayılan bu yapılar, kabartma ve oymalarla süslenmiştir. Dönemin el sanatlarına verdiği önemi birebir yansıtması açısından önemli olan bu yapılar, Frig Vadisi geziniz sırasında mutlaka görmeniz gereken yerler arasındadır. Göynüş Vadisi’nde çıktığınız bu yolculukta karşınıza Frig Vadisi Tabiat Parkı yazılı kocaman bir kapı karşılaşacaksınız. Bayramaliler Köyü’nden geçip Döğer Köyü’ne doğru ilerlerken birçok noktada durup ilginç keşiflere çıkabilirsiniz.Emre Gölü ve Yunus Emre Tekkesi
Emre Gölü’nün Frigyalılar döneminde stratejik bir konuma sahip olduğunu bazı kaynaklardan anlıyoruz. Emre Gölü‘ne doğru ilerlerken tepeye yapılmış bir yapı dikkatimizi çekecektir. Bu yapı, XVIII. yüzyıl döneminden kalma Osmanlı eseri, Yunus Emre Tekkesi’dir. Günümüzde az da olsa onarım görse de daha çok kendi haline terk edilmiş konumunda olan tekke, yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekmeye devam ediyor.Aslan Kaya Anıt Mezarı
Aslan Kaya, Üçlerkayası Köyü civarında ve Emre Gölü’ne çok yakın bir Frig Anıt Mezarı. Aslan kabartmalarına sahip ve Frig yazılarının işlendiği bu kaya parçasının içerisinde orijinal olarak bir de Ana Tanrıça Kybele‘nin heykelinin bulunduğu ancak daha sonra işgüzar define avcıları tarafından çalındığı söylenir. Göynüş Vadisi üzerinden giriş yaptığınızda Frig Vadisi Tabiat Parkı, Döğer Köyünde son buluyor.Sabuncupınar Kalıntıları-Kocatepe-Arnavutini
Sabuncupınar kalıntıları M.Ö. 900 – 600 yılları arasında yine Frigler yaşamışlar ve ardından Roma ve Bizans dönemlerinde yerleşim yeri olarak kullanılmış bir bölge olan Kocatepe ve Arnavutini bölgede görülmesi gereken yerler arasındadır.Yazılıkaya-Midas Şehri
Midas Şehri, Yazılı Köyü’nden geçerek ulaşacağınız bu antik şehir, Frig Vadisi içerisinde yer alan en önemli eserlerden biri olan Yazılıkaya yani Midas Anıtı‘nı içerisinde barındırıyor. Şehir içerisinde görebilecekleriniz: eşsiz sarnıçlar, Küçük Yazılıkaya, kaya mezarlar, Kırkgöz Kayalıkları, sunaklar… Şehri gezmek için en az iki saatlik bir yürüyüşü göze almalısınız. Ancak buna değeceğinden emin olmalısınız.Yazılıkaya (Midas Anıtı)
M.Ö. 600 senelerinde yapılmış olan Yazılıkaya diğer adıyla Midas Anıtı, 17 metre yüksekliktedir. Bu etkileyici anıt dini merkez olarak kabul edilen bölgenin hemen girişinde heybetli yapısı ile gelenleri karşılar. En önemli kült yani tapınma merkezi olan bölgeye Ana Tanrıça Kybele için Frigler çeşitli yerlerden gelerek kurbanlar kesiyorlarmış. Kaya kütlesinin düzleştirilmesi ile üzerine Frig dilinde yazılar ve kabartmalar işlenmiş. Friglere ait yazı dili çözülemediğinden Yazılıkaya‘nın üzerinde ne anlatıldığı da tam olarak halen bilinmiyor.Kırkgöz Kayalıkları
Frigler tüflü yapıdaki kaya kütlesini oyarak göz göz odaları inşa etmişler. İçeriden diğer odalara ulaşım için bir de merdiven bulunuyor. O dönemlerde çok katlı kaya evlerde yerleşimin olduğunu fark edeceğiniz bu gezi sırasında yepyeni şeyler keşfedebilirsiniz.Frig’de nerede, ne yenir?
Öncelikle Frig Vadisi, geziniz boyunca arabanızda ya da yanınızda yiyecek bir şeyler bulundurmanızı öneriyoruz. Geçeceğiniz yerler küçük köylerde karnınızı doyurabileceğiniz alternatifler bulunmuyor. Ancak sizin için Ayazini‘nde Şefika Teyze’nin Yeri, Yazılıkaya‘da Tutkun Kafeterya’yı öneriyoruz. Genel olarak Frig Vadisi içinde bulunan tüm eserler, maalesef köylerde yaşayanların bilinçsizliği ve devletin yetersizliği nedeniyle çok fazla zarar görmüştür. Yanı sıra birçok turisti ağırlamasına rağmen vadide yeteri kadar mekan bulmak da zordur.
Frig Vadisi Gece Hayatı
Gece hayatı ağırlıklı olarak Afyon merkezde yaşanır
Frig Vadisi’inde gece hayatı yoktur. Bunun için Afyonkarahisar’ı ve çevresini tercih edebilirsiniz. Burada gece hayatı ve eğlence hayatı ağırlıklı olarak bar ve kafelerden oluşuyor. Yanı sıra az sayıda bulunan gece mekanları da özellikle il dışında gelen konuklara hizmet veriyor. Söz konusu mekanlarda gece eğlencesi sabaha kadar kesintisiz sürüyor. Kentte özellikle üniversite varlığı ile renklenen gece hayatı, kafe ve barların sayıca artmasına neden oldu.