Mardin Gezi Rehberi

---

Kentte doğa sporları gelişmeye başladı

Doğa sporları için oldukça elverişli alanlara sahip olan Mardin, bölgedeki güvenlik sorunları nedeniyle bu potansiyelini yeterince değerlendiremedi. Ancak son yıllarda bölgenin turizm imkanlarının artmasıyla spor alanında da önemli gelişmeler kaydedilmeye başlandı.

---

Yürüyüş ve tırmanma

Derik ilçesinde bulunan Zinnar Bağları ve Beyazsu son zamanlarda dağ ve doğa yürüyüşleri için tercih edilirken, yine Derik’te bulunan bin 208 metre yüksekliğindeki Turcel Dağı da tırmanma etkinliklerine ev sahipliği yapmaya başladı. Çeşitli kulüp ve derneklerin son yıllarda Turcel Dağı’nda düzenlediği etkinlikler, bölgenin adını Türkiye genelinde duyurmaya başladı.

---

Kamp alanları

Kampçıların da gözdesi olmaya başlayan Mardin’de, doğal güzellikleriyle dikkat çeken kamp alanları da bulunuyor. Bunların başlıcalarını; Nusaybin ile Midyat ilçeleri arasında bulunan Beyazsu ve Karasu vadileri, Kızıltepe ilçesinde yer alan Gurs Şelaleleri, Yeşilli Vadisi ve Zınnar Bağları oluşturuyor.

---

Yamaç paraşütü

Mardin, kentte yeni keşfedilen yamaç paraşütü için de cazip bir potansiyele sahiptir. Mezopotamya Ovası’na hakim bir il olan Mardin, Türkiye’nin yamaç paraşütü mesafe rekorunu da elinde bulunduruyor. Adeta bir açık hava müzesi olan Mardin’de, yamaç paraşütü tutkunları, antik kentin muhteşem manzarasını havadan izleyebiliyor. Kentte yeni başlayan yamaç paraşütü eğitimleri, bu sporun gelişmesine katkı sağlıyor.

---

Serbest koşu ve parkur sporu

Hızlı gelişen spor branşları arasında yer alan serbest koşu ve parkur sporu, Mardin’in Zinciriye Medresesi’nde oluşturulan özel parkurda nefes kesen yarışmalarla hayat buluyor. Zinciriye Medresesi, serbest koşu ve parkur sporunda dünya kupasının Türkiye ayağına da ev sahipliği yaptı. Öte yandan Zınnar Bağları, rahvan at yarışları için de uygun bir alana parkura sahip bulunuyor. Burada sık sık düzenlenen şampiyonalarla bu geleneksel spor yaşatılıyor.

---

Birçok medeniyete ev sahipliği yapan kent, barışın simgesi oldu

Hangi uygarlık tarafından ve ne zaman kurulduğu bilinmeyen Mardin’in kuruluş tarihi Sübariler dönemine kadar uzanıyor. M.Ö. 4500’de Kuzey Mezopotamya’da Zagros Dağlarına, batıda Habur ve Babil’e kadar uzanan bölgeye yerleşen Sübariler, zamanla burayı kendilerine merkez konumuna getirmiştir. Subariler tarihçiler tarafından ön Asurîler olarak adlandırılır. Ardından Sümer Kralı M.Ö.2850 yıllarda Lugarzerkiz Akdeniz’e kadar yaptığı sefer sırasında Mardin’i egemenliği altına alır. Birçok farklı medeniyete ev sahipliği yapan Mardin'in adını tarihi kaynak ve kayıtlarda görmek mümkündür. Mardin'e ilişkin bilgilere ağırlıklı olarak Roma tarihçilerinden A. Marcellinus’un yapıtlarında rastlanır.  Birçok medeniyeti bağrında barındıran Mardin'de yerleşim gösteren devletler arasında; Pers, Akad, Sümer, Araplar, Selçuklular ve Osmanlılar bulunur.

---

Mardin, Mezopotamya ve Anadolu’da ilk uygarlıkların ortaya çıktığı merkezlerden biri konumundadır. Güneydoğu Anadolu bu iki alan arasında geçiş bölgesi olma özelliği gösteren Mardin'de, bu nedenle Mezopotamya ve Anadolu uygarlıklarının ayak izlerini görmek mümkündür. Ele geçirme veya yerleşme amacıyla bölgeye gelen topluluklar, yerli halkla da kültürel anlamda etkileşim içinde olmuştur. Bu etkileşim süreci ise günümüze kadar sürmüş ve ilde renkli bir kültürel yapının ortaya çıkmasına sebep olmuştur.

---

Mardin'in tarihi ve doğal güzelliklerine hayran kalacaksınız

Türkiye'nin tarihi ve mimari turizmine olan katkısı açısından önemli şehirleri arasında bulunan Mardin, yüzyıllardır halkların kardeşliğine, birlik ve beraberliğine şahitlik yaptı. Bu güzel kardeşliğe ev sahipliği yaptı. Mardin Ovası’nı tepeden gören şehir manzarası ve şehrin sembollerinden biri konumundadır. Mardin Kalesi’nin eteklerinden dökülen kent silüeti ise büyüleyici bir güzelliktedir. Yüzlerce yıldır farklı kültür ve medeniyetlere ev sahipliği yapmasının yanı sıra, onlardan kalan kültür miraslarını da günümüze taşımayı başarmış kentlerdendir. Farklı din ve ırktan insanların bir arada huzur ortamında yaşadığı bu eşsiz şehir; manastır, kilise, cami ve medreselerinde her yıl binlerce yerli ve yabancı misafiri ağırlıyor. Bu kapsamda Mardin’de gezilecek yerleri sizler için derledik.

---

Mardin Ulu Cami

Artuklular döneminden kalma ve Mardin’in sembollerinden biri haline gelen Mardin Ulu Cami 1176 yılında inşaa edilmiştir. Artuklu mimarisinin en güzel örneklerinden biri olan Mardin Ulu Cami, geniş bir avluya sahiptir. Avlunun içinde de havuzlar bulunur. Cami, damla taşlarla bezenmiş minaresi ile görenleri büyülemeye devam ediyor.

---

Deyrulzafaran Manastırı

M.S. 5. yüzyılda yapılan Deyrulzafaran Manastırı, Mardin Ovası’na hakim bir noktada ve üç kattan oluşur. Kubbeleri, ahşap el işlemeleri, iç ve dış mekanlardaki taş nakışları ve kemerli sütunları ile dikkat çeken manastır, Süryani Kilisesi için önemli merkezlerden biri konumundadır.

---

Mardin Müzesi

Mardin Müzesi, hem binasının eşsiz mimarisi hem de Kuzey Mezopotamya ve Güneydoğu Anadolu kültürlerine ait sergilenen tarihi eserler nedeniyle Mardin gezinizde mutlaka ziyaret etmeniz gereken yerlerin başında geliyor.

---

Mor Gabriel Manastırı

Midyat ilçesine 23 kilometre mesafede bulunan Mor Gabriel Manastırı, meşe ağaçlarının çevrelediği yüksek bir tepede yer alır. Tarihi kaytlara göre 397 yılında inşa edilen manastır, Mardin kesme taşlarından yapılmıştır. Bizans dönemi mozaikleri, kubbeleri, taş işlemeleri ve kapılarıyla muhteşem bir güzelliğe sahip olan yapının en güzel yerlerinden biri de, Theodora Kubbesi’dir.

---

Kasımiye Medresesi

Mardin yapılarının en büyüklerinden biri olan Kasımıye Medresesi, iki katlıdır ve büyük bir avluya sahiptir.

---

Şehidiye Medresesi

Artuklu Sultanı Melik Nasreddin Artuk Aslan tarafından 13. yüzyılda yaptırılan Şehidiye Medresesi, süslü taşlarıyla ve farklı görsel minaresiyle Mardin'de dikkat çeken yapılar arasındadır.

---

Dara Mezopotamya Harabeleri

Tarih ve kültür turizmi açısından Mardin'de kayda değer konumda yer alan Dara Mezopotamya Harabeleri, antik bir kenttir. Pers ve Babil kral mezarları, saray, kilise, çarşı ve su bendine dair kalıntılara rastlanan bu antik kent, yerli yabancı turistlerin ilgi odağıdır.

---

Midyat Mağaraları

Kefilsannur, Tınat, Linveyri Şifa, Midyat Şenköy Kefilmelep, Hapisnas, Kefilmardin ve Savur Kıllıt mağaraları, Mardin'in yeraltı güzellikleridir. Kente yaptığınız ziyarette keşfedilmeyi bekleyen yerlerden biri olan Midyat Mağaraları,  Mardin'in doğal güzelliklerdendir.

---

Zinciriye Medresesi

Artuklu Sultanı, Melik Necmettin İsa bin El Melik Salih tarafından 1385 yılından yaptırılan Zinciriye Medresesi, Sultan İsa Medresesi olarak da biliniyor. Mardin’in tarihi ve mimari yapılarını yansıtan estetik detayları ile görenleri kendisine hayran bırakan bu eşsiz yapı, özellikle yabancı turistlerin uğrak yerlerindendir.

---

Midyat Eski Kent

Eski medeniyetlere ev sahipliği yapmış bir yerleşim olan Midyat Eski Kent sokaklarında dolaşırken; Mardin taş evlerinin en güzel mimarisine sahip örneklerini görebilir, zamanda yolculuk yaparmış gibi farklı bir atmosferi yakalayabilirsiniz.

---

Eski Çarşılar

Mardin bir başından diğer başına kadar tarihi ve mimari ile dikkat çeken şehirler arasında yer alır. Bu yönüyle adeta açık hava müzesini andıran kentte, ve Eski Çarşı’da gezerken, sevdiklerinize telkari gümüş hediyeler, bakır süs eşyaları, renkli sabun ve nefis kahvelerden alıp hediye edebilirsiniz.

---

Beyazsu

Beyazsu, Mardin’in Midyat ile Nusaybin ilçeleri arasında yer alır. Midyat’ın güneyinde kalan tepelerden gelen su Beyazsu'da bir dereye dönüşür.  Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ne has ağaç ve bitkilerin sardığı Beyazsu Deresi, misafirlerine ferah ve keyifli bir ortam sunar. Sevdiklerinizle birlikte huzurlu bir gün geçirebileceğiniz Beyazsu Deresi'de ayrıca balık yiyebileceğiniz yerler de  bulunur.

---

Firdevs Köşkü

Mardin mimarisinin en güzel örneklerinden biri olan Firdevs Köşkü, Artuklu Melik Salih döneminde 1300’lü yıllarda yaptırlmıştır. O yıllardan günümüze kadar ihtişamını korumayı başaran Firdevs Köşkü, kentin önemli tarihi eserlerindendir.

---

Zerzevan Kalesi

Diyarbakır Mardin karayolu arasında bulunan Zerzevan Kalesi; Doğu Roma İmparatorluğu’ndan kalan, günümüze kadar ulaşmayı başaran önemli bir eserdir. Her yıl yerli ve yabancı turistin ziyaret ettiği kale, Roma'nın askeri yerleşim merkezlerinden biri konumundaydı.

---

Mardin yemeklerini tatmadan sakın dönmeyin

Mimarisi ve zengin kültürüyle öne plana çıkan Mardin, lezzetli yemekleriyle de adından bahsettiriyor. Mardin mutfağından bu muhteşem lezzetleri sizin için derledik. Birçok kültüre ev sahipliği yapan Mardin, yöresel yemekleri ile de dünyaca tanınıyor. Baharatlı ve yağlı özellikleri ile öne çıkan yemekler; et ve süt gibi malzemelerle daha lezzetli bir hal alıyor. İşte tadı damağınızda kalacak ve bir kez daha tatmak isteyeceğiniz Mardin mutfağından bazı yemekler...

---

Kaburga dolması

Mardin’in meşhur yemeklerinden biri olan kaburga dolması, listemizde ilk sırada yer alıyor. Lezzetiyle yiyenleri kendine hayran bırakan kaburga dolmasında, kaburgaların içi dolmalık fıstık, kuzu ciğeri, kuş üzümü ve pirinçle doldurulur. Fırında kısık ateşte pişirilen kaburga etleri, iç pilavla birleşince ortaya çıkan lezzeti anlatmaya gerek yok sanırız...

---

Accin

Geniş tepsiler içinde ince bulgur ve soğan kavurduktan sonra, bulgurlar suyunu salana kadar yoğrulur. Kişkişin de eklendiği tepsiye daha önce tavada kızartılan yumurtalar konulur. Hem görüntüsü hem de lezzeti ile gönülleri çelen accin, yörede olarak oldukça sevilen bir yemektir.

---

İşkembe dolması

Kuzu karnından yapılan yemeğin içine, iç harcı olarak pirinç konulur. Dikkatli ve özenli şekilde kapatılan işkembeler, yavaş yavaş pişirilir. Soğumaya bırakılan yemek servis edilir. Sakatat yemeklerini sevenlerin çok seveceğini düşündüğümüz işkembe dolmasını mutlaka denemelisiniz.

---

Mardin usulü dizme

Yöresel olarak 'mazlum' olarak da bilinen yemek; patlıcan, kabak, köfte ve patatesin harika uyumuyla meydana gelir. Yan yana dizilen malzemelerin üzerine salçalı sos dökülür ve buharda pişirilmeye bırakılır. Hafif ve lezzetli olan dizme, Mardin ve çevresinde en çok sevilen ve tüketilen yemeklerinden biridir.

---

Firkiye

Kuzu etlerinin çağlayla harika buluşmasından meydana gelen firkiye yemeği, Mardin’in yöresel yemeklerinin başında gelir. Çağlalar kuzu eti ve soğanla beraber kavrulur. Ortaya çıkan yemek ise oldukça lezzetlidir.

---

İkbebet

İçli köftelerin Mardin usulü hali diyebileceğimiz ikbebet yemeği yine bölgeye has yemeklerdendir. Bulgurla yapılan ikbebet, hafif olması ve lezzetiyle bölge  mutfağının sevilen yemeklerindendir.

---

Maklube

Aslında bir Arap yemeği olan maklube, Mardin yöresinde yapılır. Maklubede kuşbaşı etler pişirilir, pirinç pilavının üstüne konulur. Büyükçe bir tepsinin ortasına konulan yemek, genellikle salata ve yoğurtla servis edilir. Maklube yemeği, hep birlikte aynı tepsiden yenir.

---

Kahiye Tatlısı

Künefe peyniriyle yapılan hamur, şerbet ve Antep fıstığıyla birleşince ortaya muhteşem bir tat çıkıyor. Kahire, Mardin’in meşhur tatlıları arasında ilk sırada yer alır.

---

Harire Tatlısı

Az malzemeyle harika lezzetler ortaya çıkarmak isterseniz, kolaylıkla kendi mutfağınızda hazırlayabileceğiniz tatlılardan biri de harire tatlısı olabilir. Mardin’de tadabileceğiniz bu lezzet pratik ve lezzetli olması ile Mardin mutfağında öne çıkar.

---

Mırra

Arap kültüründe yaygın olarak tüketilen mırra, Güneydoğu Anadolu’da oldukça tüketilen kahve çeşitleri arasında özel bir tattır. Mardin’de de sıklıkla tüketilen içeceklerden olan mırra, acı olması sebebiyle az ve küçük bardaklarda  servis edilir.

---

Mardin'de festivaller bir başka güzel

Açık hava müzesini andıran Mardin festivalleri, kentte mutlaka görmeniz gereken yerler içindedir. Mardin’de keyifle katılabileceğiniz ve farklı kültürleri yakından tanıma fırsatı bulacağınız bu festivaller için seyahat ajandanızda yer açmayı unutmayın...

---

Sine Mardin Uluslararası Film Festivali

Mardin’in dünya sinemasının merkezi olması amacıyla düzenlenen festivalde, insanların sinemayla buluşması hedefleniyor. 2007 yılından bu yana  düzenlenen film festivalinde; uzun, kısa metrajlı filmlerin yanı sıra çeşitli konularda belgeseller yarışır. Mardin’in kültürel zenginliklerinin sinemayla buluştuğu festival, her yıl ekim ayının ilk haftasında gerçekleştirilir.

---

Mardin Kiraz Festivali

Mardin’de Yeşilli Belediyesi tarafından düzenlenen etkinlikte, Mardin’in meşhur kirazlarının başta iç pazar olmak üzere tüm Avrupa’da tanıtılması hedefleniyor. Semazen gösterileriyle başlayan festival, müzik ve tiyatro gösterileriyle sürer. Mardin halkının eğlendiği kiraz festivali, her yıl haziran ayının ikinci haftasında düzenlenir.

---

Mardin Çocuk ve Gençlik Tiyatro Festivali

Mardin Çocuk ve Gençlik Tiyatro Festivali, gençlere ve çocuklara tiyatro sevgisinin aşılanması amacıyla düzenlenir. Farklı ülke ve kültürlerin buluştuğu festival kapsamında birçok gösteri düzenlenir. Gerek bölge içinden gerekse dışından yerli ve yabancı birçok turistin ilgi gösterdiği festival, küçük yaştaki çocuklardan, gençlere kadar oldukça geniş bir yelpazeye hitap eder. Kasım ayı içinde düzenlenen festivale katılım oldukça yoğundur.

---

Mardin akşamları mütevazı mekanları ile renkleniyor

Dinlerin ve dillerin şehri olarak bilinen Mardin tarihi ve kültürel değerler bakımından en zengin şehirlerimizin başında gelir. Fakat buna rağmen kentte eğlence sektörü gelişmemiştir. Muhafazakar kimliğe sahip olan şehirde eğlence hayatı daha mütevazı mekanlarda yaşanır. Mardin akşamlarında canlı müzik mekanları türkü barlar şehrin eğlence ihtiyacını karşılamaya yönelik hizmet verir. 7/47 Club&Disco Mardin merkezde yer alır ve şehrin tek diskosu olma özelliği gösterir. Otantik ortamı ve canlı müzik gruplarının sahne aldığı mekan, özellikle gençlerin uğrak noktasıdır.

---

Yanı sıra yine Mardin merkezde bulunan Abbara Türkü Bar, lezzetli yemekler eşliğinde canlı müzik dinleyeceğiniz mekanlar arasındadır. Mardin'e gittiğinizde sıra gecesine gitmeden dönmeyin. Bunun için kentin en eski mekanlardan biri olan Antik Sur Restoran'ı öneririz. Güneydoğu Anadolu mutfağından eşsiz lezzetler deneyebileceğiniz mekanda cuma ve cumartesi günleri sıra gecesi yapılıyor. Bu mekanda bir yandan sevdiklerinizle hoşça vakit geçirirken bir yandan da Mardin kültürünü yakından tanıma fırsatı yakalayabilirsiniz.