Siverek Gezi Rehberi
Siverek Gezi Rehberi
Şanlıurfa’nın en büyük ilçelerinden olan Siverek, coğrafi konumundan dolayı hem Şanlıurfa hem de Diyarbakır kültürlerinin özelliklerini taşımaktadır. Diyarbakır’a 86, Şanlıurfa’ya 96 kilometre uzaklıkta bulunan ilçe, Şanlıurfa Ovası’nın yükselmeye ve dağ silsilelerinin görülmeye başladığı noktada konumlanmıştır. Sönmüş bir volkan olan bin 938 metre yükseklikteki Karacadağ, ilçedeki en önemli coğrafi yapıdır. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin en yüksek dağı olan Karacadağ, aktif olduğu dönemlerde püskürttüğü lavlarla Şanlıurfa ve Diyarbakır arasındaki bölgeyi doldurmuştur. Karacadağ’ın bu bölgede meydana getirdiği siyah bazalt kayalar ve taşlar; Siverek, Şanlıurfa ve Diyarbakır’da binlerce binanın yapı malzemesi olmuştur. Yazın yayla olarak kullanılması, soğuk kaynak suları, buğdayın atası sayılan siyez buğdayının anavatanı ve bölgedeki tek kayak merkezi olma özelliklerini taşıyan Karacadağ, aynı zamanda önemli bir biyolojik çeşitliliğe sahiptir. Yaklaşık 600 bitki türüne ev sahipliği yapan dağ, ayrıca bozkır ötleğeni kuşunun da Türkiye’de yaşadığı ender yerler arasındadır.Tarihi geçmişi Milattan Önce 5000'lere kadar dayanan Siverek'in kimler tarafından ne zaman kurulduğu kesin olarak bilinmemektedir. Ancak Sümer, Asur, Med, Eti, Kamuk, Hurri ve Mitani uygarlıkları tarihsel süreç içerisinde burada hüküm sürmüşlerdir. Kentin, çevresinde kurulduğu kalenin ilk olarak Asurlular zamanında yapıldığı bilinmektedir. Burası sonraki dönemlerde Bizanslıların eline geçmiş ve Diyarbakır'ın korunması ve ordunun konaklaması amacıyla kullanılmıştır. Tarihte çok sayıda uygarlığa ev sahipliği yapan ve yığma bir tepe üzerine kurulmuş olan Siverek, farklı dönemlerde kimi zaman saldırılarla tahrip olmuş, kimi zaman da yeniden imar edilmiştir. Siverek’te gezilebilecek yerlerden bazıları Siverek Kalesi, Gazi Paşa İlkokulu, Eski Hükümet Konağı, Ulu Camii, Gümrük Han, Cudi Paşa Hanı, Terziler Evi ve Cıncıklar Hamamı gibi yapılardır. İlçede inşa edilen konak ve hanların büyük kısmı 19’uncu yüzyıl sonları ile 20’nci yüzyılın başlarında kamu binaları olarak yapılmıştır. Siverek tavası yemeği ile de ünlü olan ilçede, ayrıca Karacadağ yaylalarında otlayan koyunların sütünden yapılan Siverek peyniri de oldukça meşhurdur.
Siverek’e nasıl gidilir?
Ulaşım olanakları bakımından gelişmiş bir ilçe olan Siverek’e, karayoluyla Diyarbakır ve Şanlıurfa illeri üzerinden kolaylıkla ulaşılabilmektedir. Eski dönemlerde Erzurum-Halep kervan yolu üzerinde bulunan ilçe, günümüzde ise karayolları aracılığıyla Türkiye’nin her yeri ile bağlantılıdır. Şanlıurfa il merkezine 96, Diyarbakır’a 86, Hilvan ilçesine 38, Viranşehir ilçesine 80, Çermik ilçesine 53 kilometre uzaklıkta yer alan Siverek, asfalt karayollarına sahiptir. Özel araçlarla veya şehirlerarası otobüslerle ilçeye pek çok ilden ve ilçeden ulaşım mümkündür.Atatürk Baraj Gölü üzerinden feribotla ulaşım imkanına da sahip olan Siverek’e, Kahta ilçesinden 55, Adıyaman il merkezinden ise 88 kilometrelik uzaklıktan varılabilmektedir. İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerden hava yoluyla ilçeye gitmek isteyenler ise Diyarbakır ya da Şanlıurfa havalimanlarından birini tercih edebilirler.
Şanlıurfa ucuz uçak bileti
Siverek’te doğa sporları
Siverek’te doğa sporları
Doğa sporları için uygun bir coğrafyaya sahip olan, ancak bu potansiyelin yeterince değerlendirilemediği Siverek’te, son yıllarda doğa turizmi bakımından çeşitli adımlar atılmaktadır. Bölge halkının saklı cennet olarak adlandırdıkları Takoran Vadisi, son zamanlarda tercih edilen yerlerden biridir. Vadide yer alan kanyon, şelale, değirmen, kaya mezarları ve tarihi yapılar doğa turizmi bakımından önemli bir yer tutmaktadır. İlçe merkezinden 40 kilometre mesafede yer alan vadi, Atatürk Barajı’nın yapımının ardından yükselen sularla meydana gelmiş bir doğa harikasıdır. Yaz aylarında çeşitli etkinliklerin yapıldığı vadide, olta balıkçılığı, fotoğrafçılık, tekne turu, doğa yürüyüşleri, kano, yamaç paraşütü, bisiklet yarışması gibi etkinlikler düzenlenmektedir. Su sporlarına elverişli olan vadide, doğa ve tarihle iç içe pek çok etkinlik yapılabilmektedir.Doğa yürüyüşleri için de uygun parkurlara sahip olan Siverek’te; Bermani, Deveboynu ve Karabıyık köylerinde yer alan yaklaşık 10 kilometre uzunluğundaki parkur yoğun olarak tercih edilmektedir. Yaz aylarında çeşitli kulüp ve derneklerin toplu yürüyüşler düzenlediği bu parkurda, eşsiz bir manzara dikkat çekmektedir.
Siverek’te gezilecek yerler
Siverek’te gezilecek yerler
Siverek Kalesi
Asurlular döneminde inşa edilen ve bugüne kadar birçok medeniyet tarafından kullanılan Siverek Kalesi, ilçede görülmesi gereken yapıların başında gelmektedir. Yüzyıllar boyunca tarihe tanıklık eden bu kale, toprak yığını bir tepede inşa edilmiştir. Kullanıldığı dönemlerde birçok kez restore edilen Siverek Kalesi, orijinal yapısından uzaklaşmış olsa da görülmeye değerdir.Ulu Camii
Kim tarafından ve ne zaman yapıldığı tam olarak saptanamayan Ulu Camii, Siverek’in önemli tarihi yapıları arasındadır. Selçuklu mimarisinin izlerini taşıyan caminin kitabesinde iki farklı tarih yazıldığı belirtilmektedir, ancak bu konuda da bir netlik söz konusu değildir. Minaresi Hamdullah Bey tarafından yapılan cami, ilçenin görülebilecek yapılarından biridir.Hüseyin Çeribaşı Camii
Yöre halkı tarafından Sulu Camii olarak bilinen Hüseyin Çeribaşı Camii, altında su geçen kanalıyla görenleri büyülemektedir. Siverek Çeribaşı Hüseyin tarafından yaptırılan cami, sonraki dönemlerde restore edilmiştir. Günümüzdeki şekli Siverekli Osman Paşa’nın annesi tarafından yaptırılan yenileme ile meydana gelmiştir.Gülabibey Camii
Siverek’te görülebilecek bir diğer cami olan Gülabibey Camii, Osmanlı valilerinden Gülabi Bey tarafından 1071 yıllında yaptırılmıştır. İnşa ettirildiği dönemde minaresi bulunmayan camiye 1955 yılında Siverek Derneği tarafından minare yaptırılmıştır. Cami sonraki yıllarda çeşitli restorasyonlardan geçmiştir.Yeraltı Hamamı
Siverek Kalesi’nin güneyinde yer alan Yeraltı Hamamı, ilçenin en önemli tarihi yapılarından biridir. 1750 yılında tesadüfen bulunan hamamda yapılan arkeolojik kazılarda, yapının Hititler döneminden kaldığı tahmin edilmektedir. Siverek’te görülmesi gereken bu yapı, zaman içerisinde tarihi dokusunu büyük oranda kaybetmiş olsa da önemini korumaktadır.Abdalağa Hamamı
Siverek Kalesi’nin doğusunda yer alan Abdalağa Hamamı, mimarisi özelliklerine bakıldığında Osmanlı dönemi eseri olarak değerlendirilmektedir. Uzun yıllar boyunca bölge halkına hizmet eden hamam, zaman içerisinde kendi haline bırakıldığı için günümüzde harabe durumdadır.Serap Çeşmesi
Yeraltı Hamamı yakınında bulunan Serap Çeşmesi, Siverek’in en ilginç yapılarından biridir. Hamama yaklaşık 200 metre uzaklıkta yer alan çeşmenin suyu yeraltındaki kanallardan gelmektedir. Kim tarafından ve ne zaman yapıldığı saptanamayan çeşme, kale yönünden kanallar yolu ile gelen suyu ile ilgi çekmektedir.Hacı Pınar Çeşmesi
Siverek ilçe merkezinde yer alan Hacı Pınar Çeşmesi, ilk olarak Selçuklular döneminde yapılmıştır. Zaman içerisinde tahrip olan çeşme, 1933 yılında Ermeni bir usta olan Yale tarafından onarılarak yeniden hizmete sunulmuştur. Siverek’in sembolü olan çeşme, günümüze kadar varlığını sürdüren önemli yapılardan biridir.Eski Hükümet Konağı
Abdulhamit’in emriyle 1903 yılında inşa edilen Eski Hükümet Konağı, ilçe merkezinde yer almaktadır. İki katlı olan yapı, kare planlı olup kesme taşlardan yapılmıştır. 1908 yılında hizmete açılan bina, Siverek’in ilçe olmasıyla birlikte Hükümet Konağı olarak kullanılmıştır. 1980’de çıkan bir yangında büyük zarar gören bina, Anıtlar Kurulu’nca koruma altındadır.Karacadağ Kayak Merkezi
Siverek ilçe merkezine 56 kilometre uzaklıkta bulunan Karacadağ Kayak Merkezi, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki tek kayak merkezi olma özelliğine sahiptir. Kış aylarında hizmet veren kayak merkezi, 1999 yılında hizmete girdikten sonra 2012 yılında yapılan ek tesislerle büyütülmüştür. Ocak, şubat ve mart aylarında kar tutan kayak merkezinde 600 metrelik pist ve telesiyej bulunmaktadır. Kafeterya ve restoran hizmetlerinin yer aldığı kayak merkezinde, ekipman kiralamak mümkündür.Takoran Vadisi
Siverek’in doğal güzellikleri arasında bulunan Takoran Vadisi, son zamanlarda bölgede doğa yürüyüşü ve nehir turizmi konularında parlayan yıldız haline gelmiştir. Derin kanyonları, şelalesi, değirmeni, kaya mezarları ve tarihi yapılarıyla dikkat çeken vadi, zengin bitki örtüsüyle de görülmeye değerdir. Muhteşem bir manzaraya sahip olan vadi, Siverek ilçesine bağlı Baki köyünden başlayarak, Adıyaman’ın Gerger ilçesine kadar 40 kilometrelik bir alanı kaplamaktadır.Siverek’te nerede ne yenir?
Şanlıurfa ve Diyarbakır mutfağının özelliklerini taşıyan Siverek, aynı zamanda kendine özgü lezzetlere de ev sahipliği yapmaktadır. İlçede öne çıkan lezzetlerin başında Siverek tavası gelmektedir. Ünü Türkiye geneline yayılan bu yemek; kuzu eti kıyması, çeşitli sebzeler ve baharatlarla hazırlanmakta ve odun fırınında pişirilmektedir. İlçede kesinlikle tadılması gereken Siverek tavasının yanı sıra Karacadağ yaylalarında otlayan koyunların sütünden yapılan Siverek peyniri de oldukça ünlüdür. Siverek peynirinin burma, basma, çubuk ve Karacadağ olmak üzere dört farklı çeşidi yapılmaktadır. Bu dört çeşit arasında yer alan ve daha yağlı olan Karacadağ peyniri en lezzetlisidir.Siverek’te öne çıkan lezzetleri beş grupta toplayabiliriz. Evde yapılan yemeklerde en çok tercih edilenler; içli köfte, etli tepik, etli sıkma, patlıcan ekşisi, sögülme beli bağlı, sirav, kıllorik ekşisi, Herse yemeği, koruk ekşisi yemeği ve elma ekşisidir. Hububat yemeklerinin öne çıkanları ise melhuta, danuk, keşkek, yoğurt çorbası, yumurtalı ve mercimekli çiğ köfte, mercimek ekmeği ve pıt pıttır. Siverek tavasının yanı sıra ilçenin fırın yemekleri ise; patlıcanlı kebap , peynirli ekmek, tepside türlü ve paşa kebabıdır. Siverek’te en çok tüketilen tatlıları şolık, katlama, cemile, kayğana, zıngıl tatlısı, pekmezli susam helvası ve taze peynir helvası olarak sayabiliriz. Son grup olan yabani ot yemekleri ise yarpuz ekşisi, kenger yemeği, ağbandır yemekleri, pırpırım cacığı ve yumurtalı dut yemeğidir.
Siverek’in yöresel lezzetlerini ilçede bulunan çok sayıdaki restoran ve lokantada tatmanız mümkündür. Hasan Çelebi Mahallesi Kapalı Çarşı içinde hizmet veren Osmanlı yemekleriyle ünlü Osmanlı Sofrası, kebapları damak şenlendiren Şevval Ocakbaşı, sulu yemeklerden çiğköfteye ve kebaplara kadar her lezzetin oldukça kaliteli hazırlandığı Gülhan Restoran bu restoranların bazılarıdır.
Siverek’te gece hayatı
Siverek’te gece hayatı
Şanlıurfa’nın Siverek ilçesinde aktif bir gece hayatından söz edilemez. Bölgenin muhafazakar yapısı, güvenlik sorunları ve turizmin yeterince gelişmemiş olması gibi nedenlerle eğlence sektörü zayıf kalmıştır. Ancak yine de ilçede akşam saatlerinde keyifli vakit geçirilebilecek kafeterya, bar ve restoranlar bulunmaktadır.Hasan Çelebi Mahallesi Suat Karataş Caddesi üzerinde hizmet veren Siverek Bar, ilçenin öne çıkan mekanlarının başında gelmektedir. Gazino, gece kulübü, taverna, diskotek gibi hizmetleri sunan mekanda keyifli bir gece geçirebilirsiniz. Ayrıca Siverek’te Şiir Nargile Cafe de akşam saatlerinde tercih edilen mekanlardan biridir. Ofis Mahallesi Kızılgöl Caddesi üzerinde yer alan mekanda, fast food türü yiyeceklerin yanı sıra içeceklerinizi yudumlayarak eğlenceli zaman geçirebilirsiniz. Camikebir Mahallesi Kızılay Yanı’nda hizmet veren Cafe Taş Sokak ve Seyr-i Siverek Eğlence Merkezi de ilçenin önde gelen dinlence yerleri arasındadır.
