Orta Karadeniz bölümünün iç kısmında bulunan ve 10 bin kilometrekare yüzölçümüne sahip olan Tokat, 610 bini aşkın nüfusuyla Türkiye’nin nüfus bakımından 34’üncü büyük ilidir. Kuzeyinde Samsun, kuzeydoğusunda Ordu, güneyinde Sivas, güneybatısında Yozgat, batısında ise Amasya bulunan ilin 11 ilçesi mevcuttur. Deniz seviyesinden yüksekliği 623 metre olan Tokat, engebeli bir yapıdadır. Mamu, Yaylacık, Deveci, Dumanlı, Çamlıbel ve Akdağ gibi yüksek dağlara sahip olan il, Karadeniz ve İç Anadolu iklimlerinin etkisindedir. Yüksekliğin kuzeyden güneye doğru artmasından dolayı kış ayları sert bir özelliğe sahiptir.Tarihin farklı dönemlerinde Comano Pontika, Komana, Evdoksia, Dokia, Dokat, Kah-Cun, Sobaru, Darün-Nusret ve Darün-Nasr isimlerini taşıyan ilin bugünkü adının kaynağı kesin olarak bilinmemekle birlikte en çok kabul gören rivayete göre Tokat ismi, şehrin kurucusu olan Togayıt Türklerinden geliyor. Başka bir rivayete göre ise şehrin adı surlu kent anlamındaki Toh-kat'tan doğmuştur. Milattan Önce 5500’lü yıllara uzanan bir tarihe sahip olan Tokat’ta 14 devlet ve beş beyliğin varlığını sürdürdüğü saptanmıştır. Bu bakımdan şehir, önemli tarihi ve turistik mekanlara ev sahipliği yapmaktadır.
Türkiye’nin 5 mikrogen merkezinden biri…
Orman arazileri, meraları ve yaylaları; Tokat’ın flora ve fauna bakımından oldukça zengin bir içeriğe sahip olduğuna işaret eder. Dağları 2 bin 400 metreye kadar yükselen ilin yeryüzü şekilleri oldukça ilgi çekicidir. Bu yönüyle kültür bitkileri bakımından Türkiye’deki 5 mikrogen merkezinden biri olma özelliği taşıyan Tokat; meyve, baklagiller, yem bitkileri yönünden gen merkezidir. Vişne ve kirazın önemli gen kaynaklarının bu bölgede olduğu ve Tokat’a özgü Cerasus İnkana isimli kiraz türünün endemik bir tür olduğu yapılan araştırmalarla ortaya çıkmıştır. Oldukça geniş tarım arazilerini barındıran ilde her çeşit tarla, bağ bahçe tarımı yapılır. Turunçgiller dışındaki tüm bitki ve ağaçlar mevcuttur. Tokat’ta Narince üzümü, kuşburnu, kızılcık, madımak, ıhlamur, böğürtlen, menegiç, kekik, yabani armut, alıç, mahlep, salşep, ballıbaba, kapari, yabani nane gibi çok sayıda bitki vardır. İlin bazı bölgelerinde Lübnan Sediri, yabani zeytinlikler, nar ve incir de doğal olarak yetişir.Oldukça geniş yer kaplayan dağ ve ormanlara sahip Tokat’ta farklı türlerde yaban hayvanları hayatını sürdürmektedir. En çok görülen yaban hayvanları; yaban domuzu, tilki, kurt, tavşan, sansar, vaşak, sincap ve ayıdır. Soyları gittikçe tükenen kuş türlerinden ise en çok dikkat çekenler; kınalı keklik, yaban ördeği ve bıldırcındır. Bu kuş türleri avlanma nedeniyle tehdit altındadır. Balık açısından ise akarsular ve göletlerdeki sazan, aynalı sazan ve yayın balığı öne çıkar. Öte yandan Zinav gölünde Kızılkanat ismiyle bilinen bir tür tatlı su balığı yaşar.
Tarihe tanıklık eden ilçeleriyle Tokat…
Almus
Tokat kent merkezine 35 kilometre uzaklıkta olan Almus ilçesi, doğusunda Reşadiye ve Sivas’ın Hafik ilçesi, batısında Tokat il merkezi, kuzeyinde Niksar, güneyinde Sivas ili ile komşudur. Karadeniz’in tesiri altında kalan sahalarla Orta Anadolu'nun kara iklimi arasında bir geçiş iklimine sahip olan Almus, ortalama 830 metre deniz seviyesinden yüksekliğe sahiptir. İlçeye bağlı 29 köy ve 10 kasaba bulunur. Tarihi oldukça eskilere dayanan ilçenin, Bizans ve daha önce de Roma İmparatorluğu dönemlerinde bir yerleşim yeri olduğu biliniyor. Almus’un Tozanlı beldesindeki kalenin 15’inci yüzyılda yapıldığına dair önemli veriler mevcuttur. İlçe sınırları içinde, topraktan pişmiş mezar lahitleri ve küp kırıklarına bugün halen rastlanabilmektedir. Daha önce köy ve nahiye statüsünde olan Almus, 1954 yılında ilçe yapılmıştır.
Artova
Tokat il merkezine 38 kilometre uzaklıkta bulunan Artova ilçesi, 493 kilometrekare yüzölçümüne ve bin 170 metre rakıma sahiptir. Yer yer Karadeniz iklimi özellikleri taşısa da ilçede çoğunlukla kara iklimi yaşanır. 27 köyü bulunan Artova’nın; kuzeyindeki 20 kilometre uzunluğunda karayolu ile Sivas-Tokat yoluna, güneyindeki karayoluyla ise Yeşilyurt ve Sulusaray’a ulaşım sağlanır. İlçe statüsüne 1944 yılında kavuşan Artova, bazı kaynaklara göre Yavuz Sultan Selim’in Çaldıran seferi döneminde kurulmuştur. Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde de ilçeden söz edilmektedir.
Başçiftlik
Kuruluşunun ne zaman olduğuna dair kesin bilgiler bulunmayan Başçiftlik, tahminlere göre 550 yıl önce kurulmuş ve 1991 yılında ilçe statüsüne kavuşmuştur. Deniz seviyesinden bin 425 metre yüksekliğe sahip olan ilçenin 130 kilometrekare yüzölçümü vardır. Tokat kent merkezine uzaklığı 84 kilometre olan Başçiftlik ilçesi, 6 köy ve bir belediyeye sahiptir. Büyük oranda çiftçilik ve hayvancılık ile geçim sağlanan ilçede, halıcılık da yapılmaktadır.
Erbaa
Kelkit ve Tozanlı derelerinin birleşip Yeşilırmak adını aldığını bölgedeki bereketli araziler üzerine kurulmuş olan Erbaa ilçesi, bin 111 kilometrekarelik bir yüzölçümüne sahiptir. Kuzeyinde Samsun’un Çarşamba ilçesi ile Ordu’nun Akkuş ilçesi, batısında Amasya’nın Taşova ilçesi, doğusunda Niksar, güneyinde Tokat kent merkezi ve güneybatısında Turhal ile komşu olan Erbaa, dağlarla çevrilidir. Deniz seviyesinden yüksekliği 240 metre olan ilçenin Tokat il merkezine uzaklığı 85 kilometredir. Yedi belediyeye ve 72 köye sahip olan ilçe, 1872 yılında kurulmuştur. Tokat'ın en zengin ilçelerinden birisi olan Erbaa, büyük oranda tarım ve sanayiye dayalı bir ekonomiye sahiptir.
Niksar
Canik Dağları’nın Kelkit Vadisi’ne bakan güney eteklerinde, Çanakçı ve Maduru dereleri ve çevresindeki tepeler üzerinde kurulmuş olan Niksar ilçesi, 955 kilometrekare yüzölçümüne sahiptir. Deniz seviyesinden yüksekliği 350 metre olan ilçe, Tokat il merkezine 56 kilometre mesafede yer alır. Nüfusu 60 bini aşkın olan Niksar, sekiz belediyeye ve 82 köye sahip büyük bir ilçedir. Güneydoğusunda Başçiftlik, doğusunda Reşadiye, güneyinde Almus, güneybatısında Tokat il merkezi, kuzeybatısında Erbaa, kuzeyinde ve kuzeydoğusunda Ordu’nun Akkuş, Korgan ve Aybastı ilçeleri ile çevrilidir. Tarihi oldukça eskilere dayanan ilçe, Pontus Krallığı zamanında Kaberia ismiyle bilinmektedir. Romalılar döneminde, Milattan Önce 64 yılında General Pompeus, kenti yeniden kurmuş ve ismini Diospolis olarak değiştirmiştir. Birkaç kez el değiştiren Niksar, daha sonraları Danişmentli devletine başkentlik yapmıştır. Danişmentliler döneminde yapılan Yağıbasan Medresesi, Danişment Gazi Vakfı, Ulu Cami ve çok sayıda eserle ilim ve kültür merkezi haline gelen Niksar, 1840 yılında Sivas vilayetinin Tokat sancağına bağlı bir ilçe, 1861’de de kaymakamlık kimliğine sahip bir ilçe statüsüne kavuşmuştur.
Pazar
Tokat kent merkezine 25 kilometre uzaklıkta bulunan Pazar ilçesi, 276 kilometrekare yüzölçümüne sahiptir. İlçe merkezinin deniz seviyesinden yüksekliği 570 metredir. Kuzeyinde Turhal, güneyinde Artova, batısında Turhal ve Zile, doğusunda Tokat il merkezi ile çevrilidir. Toplam 15 köye sahip olan Pazar ilçesinin iki belediyesi vardır. Antik dönemde adı Dazimon ve Dazimontis olan Pazar, sonraları Türklerin eline geçince Kazabad, Kazova, Ayna Pazarı, Aynalı Pazar, Eğrişehir, Avnibey Pazarı, Ayan Pazarı gibi adlarla anıldı. 1880’de nahiye olan Pazar, ondan önce Kazova kazası diye biliniyordu.
Reşadiye
Kuzeyinde Başçiftlik, Aybastı ve Gölköy, kuzeydoğusunda Mesudiye, güneyinde Almus ve Doğanşar, doğusunda Koyulhisar, batısında Niksar ile çevrili olan Reşadiye ilçesinde Karadeniz iklimi ve İç Anadolu ikliminin ortak özellikleri görülür. Yüzölçümü bin 162 kilometrekare olan ilçenin Tokat kent merkezine uzaklığı 90 kilometredir. İlçeye bağlı 14 belediye ile 65 köy vardır. 1906 yılında Sivas Valisi Reşit Akif Paşa’nın talimatıyla Sultan Mehmet Reşat adına ithafen kurulan ilçe, önceleri Sivas vilayetine bağlıyken, Cumhuriyetten sonra Tokat’ın ilçesi yapılmıştır.
Sulusaray
Eski adı Sebastopolis olan Sulusaray, Tokat kent merkezine 69 kilometre uzaklıkta bulunur ve 1990 yılında ilçe statüsüne kavuşmuştur. Çevresinde dağlar bulunan ilçe, Çekerek ırmağı kenarında bir ova üzerinde yer alır. Yüzölçümü 260 kilometrekare olan ilçenin deniz seviyesinden yüksekliği bin 222 metredir. İlçeye bağlı iki belediye ve 14 köy bulunur. Antik Sebastopolis kentinin kuruluş tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı kaynaklar Milattan Önce 1’inci yüzyılı işaret eder. Yunanca olan Sebastopolis kelimesi; büyük, azametli şehir anlamına gelir. İlçenin doğusunda Yeşilyurt, batısında Yozgat’ın Kadışehri ilçesi, güneyinde Sivas’ın Yıldızeli ilçesi ve kuzeyinde de Artova ilçesi vardır.
Turhal
Yüzölçümü 911 kilometrekare olan Turhal ilçesinin merkezi deniz seviyesinden 493 metre yüksekliğe sahiptir. Kuzeyinde Amasya ili ve Erbaa ilçesi, güneyinde Pazar, batısında Zile, doğusunda Tokat ili bulunan Turhal, altı kasaba ve 47 köy ile Tokat’ın en büyük ilçesi konumundadır. Şehir merkezinden Türkiye'nin en büyük nehirlerinden olan Yeşilırmak geçer ve ilçeyi ikiye böler. Tokat il merkezine uzaklığı 45 kilometre olan ilçe, 80 bin civarında nüfusa sahiptir. Ne zaman ve kimler tarafından kurulduğu tam olarak bilinmeyen Turhal; kaynaklarda Kaşen, Kuraşar, Kasiura, Gaygura ve Turnalit isimleriyle anılmaktadır. Turhal Kalesi’nde olduğu belirtilen iki kitabenin Sümerler tarafından yazılmış olması, ilçenin kuruluş tarihinin 5 bin yıl önceye kadar uzandığını gösterir.
Yeşilyurt
Roma ve Danişment gibi uygarlıklar dönemine kadar uzanan bir tarihe sahip olan Yeşilyurt ilçesi, Tokat kent merkezine 25 kilometre uzaklıkta bulunur. Yüzölçümü 24 kilometrekare olan ilçenin deniz seviyesinden yüksekliği bin 50 metredir. Karadeniz ile karasal iklim arasında bir iklime sahip olan Yeşilyurt’ta meşe, sarıçam ve çınar gibi ağaçlar bolca mevcuttur. 1987’ye kadar Artova’ya bağlı bir kasabayken, söz konusu yılda ilçe statüsüne kavuşturulmuştur. Yeşilyurt ilçe merkezine bağlı iki kasaba 16 köy ve bir mezra bulunur.
Zile
Tokat kent merkezine göre 70 kilometre batıda bulunan Zile ilçesinin doğusunda Turhal, güneyinde Artova ve Yozgat’ın Kadışehri ilçesi, batısında Yozgat’ın Çekerek ilçesi ve Amasya'nın Göynücek ilçesi ile kuzeyinde Amasya ili yer alır. Yüzölçümü bin 512 kilometrekare olan Zile’nin deniz seviyesinden 710 metre yüksekliği vardır. Milattan Önce 50’li yıllarda yaşayan ve coğrafyacı olan Amasyalı Strabon, Zile’nin Ninova Melikesi Semiramis tarafından Milattan Önce 1600’lü yıllarda kurulduğunu yazmıştır. Buna göre ilçenin en az 3 bin 600 yıllık bir tarihi vardır. Bu tarih boyunca Zile’de; Hitit, Frig, Pers, Pontus, Roma ve Bizans kültürleri varlığını sürdürmüştür. İlçede Hitit, Selçuklu, Frig, Pers, Roma, İlhanlı, Danişment, Ertanlı ve Osmanlı dönemine dair eserler bugün halen varlığını sürdürmektedir. İlçeye bağlı 114 köy ile kent merkezinde 20 mahalle bulunur. Anadolu'nun en eski yerleşim yerlerinden olan Zile’de turizm oldukça gelişmiştir.
Tokat’a nasıl gidilir?
Karayolu
Karayolundan toplu ulaşım için kent merkezinde bulunan Tokat Otogarı’nda şehirlerarası otobüs firmalarından yararlanılabilir. Toplam karayolu uzunluğu 741 kilometre olan Tokat’ın birçok şehir ile bağlantısı mevcuttur. Karadeniz'den Sivas ve Kayseri’yi kullanarak İç Anadolu, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerine bağlanan yol ile Doğu Anadolu'dan Erzincan, Reşadiye, Niksar, Erbaa üzerinden İstanbul'a bağlanan yollar Tokat'tan geçer. Ankara'ya uzaklığı 385 kilometre olan Tokat, İstanbul'a ise 746 kilometre mesafede bulunur.
Havayolu
Tokat’ta havayolu ulaşımı da mevcuttur. Tokat Havalimanı’ndan Ankara ve İstanbul bağlantılı tarifeli uçak seferleri ile ulaşım sağlanır. Tokat-Turhal yolu üzerinde bulunan havalimanı, Tokat kent merkezine 20, Turhal’a ise 25 kilometre uzaklıkta bulunur. Havalimanına gidebilmek için havayolu servisleri ve taksi kullanılabilir.
Demiryolu
Tokat’ın Artova, Zile ve Turhal ilçelerinden demiryolu geçmektedir. Sivas-Samsun hattında sefer yapan TCDD’ye ait yolcu trenleri Artova, Zile ve Turhal ilçelerinde istasyona sahiptir.
Tokat’ta doğa sporları için uygun yerler oldukça fazladır. Kamp, trekking, olta balıkçılığı, kuş gözlemciliği, rafting ve yamaç paraşütünün yanı sıra yaylalarda keyifli yürüyüşler düzenleyebilirsiniz.
Karavan-Kamp
Sulusaray Kaplıcası, Gümenek, Gıj gıj Dağı ve Niksar Çamiçi yaylası karavan-kamp için uygun yerlerdir.
Trekking
2 bin metre yüksekliğindeki Alan yaylasının Akdağ zirvesi ile Ballıca Mağarası arasında trekking için harika bir alan bulunur.
Kuş gözlem alanı
Tokat il sınırları içinde bulunan Kaz Gölü, çeşitli kuşların yuva yaptığı ve beslendiği sazlıklara sahiptir. Burada sizi tam bir kuş cenneti beklemektedir.
Olta balıkçılığı
Akarsu ve göllerinin çok sayıda olmasından dolayı Tokat, olta balıkçılığı için mükemmel bir ildir. Ayrıca Almus baraj gölü farklı su sporlarına da uygun bir ortam sunar.
Rafting
Almus baraj gölüne dökülen en büyük sulardan biri Tozanlı vadisinden gelir. Yeşilırmak’ın ana kaynağını oluşturan bu su, yüksek dağların eteklerinden doğarak baraj gölüne doğru seyreder. Suyun geçtiği güzergahta mükemmel rafting alanları mevcuttur.
Yamaç paraşütü
Yamaç paraşütü için en çok tercih edilen yerlerden biri Turhal ilçesine bağlı Şenyurt beldesindeki Mercimek tepesidir. Yamaç paraşütü için oldukça uygun bir ortam sunan Mercimek tepesi, ayrıca müthiş bir şehir manzarası izlemenizi sağlar.
Yaylalar
Çam kokan havası ve yemyeşil görüntüsüyle insanı büyüleyen Tokat yaylaları mutlaka görülmelidir. Öne çıkan yaylalar; Topçam, Selemen, Batmantaş, Dumanlı ve Boğalı yaylalarıdır. Öte yandan Girlevik, Gümerek, Ceğet, Çamiçi ve Kızılcaören yaylaları da ilgi çeken yerlerdir.
Tokat - Kültür Tarih Sanat Yemek
Kökleri 6 bin yıl öncesine giden kent; Tokat…
Yeşilırmak havzasının verimli toprakları üzerinde bulunan Tokat, 6 bin yıllık tarihi boyunca önemli bir ticaret ve kültür merkezi olagelmiştir. Bugüne kadar 14 devlete ve birçok beyliğe ev sahipliği yapan kent; Hatti, Hitit, Frig, Roma, Bizans, Danişment, İlhanlı, Selçuklu ve Osmanlı dönemine kadar geçen zaman içinde, her dönemin izlerini taşır. İlin toprakları, Anadolu’da ilk siyasi birliği kuran Hitit İmparatorluğu’na aitti. Hurriler tarafından istila edilen bölge, Milattan Önce 8’inci yüzyılda Kimmerler ve İskitlerce de istilaya maruz kaldı. Daha sonra bölge Perslerin kontrolüne girdi. Milattan Önce 4’üncü yüzyılda, Makedonya Kralı İskender, Pers devletini yenip Anadolu’yu Makedonya İmparatorluğu topraklarına dahil etti.1071 Malazgirt Zaferi’nden birkaç yıl sonra Tokat, Selçuklu Türk Oğuz ordularınca fethedildi. Anadolu Selçuklu devletine bağlı Danişmentoğulları Beyliği’nin ilk başkenti Niksar oldu. Tokat ise Selçukluların eyalet merkezi konumundaydı. Sonraki yüzyıllar boyunca çeşitli topluluklara ev sahipliği yapan Tokat, Osmanlı döneminde bir kültür merkezi idi. Tokat ve çevresi, Sivas Beylerbeyliği’ne bağlı sekiz vilayetten birine merkez oldu. Cumhuriyet dönemiyle birlikte tüm sancaklar gibi Tokat da il olmuştur.Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde Tokat için şunlar yazar: “Bu havası hoş kentin dört tarafında, bahçe ve bostanlar içinde sular akmaktadır. Her bağında birer köşk, havuz, fıskiyeler ve değişik meyveler vardır. Halkı zevk ehlidir, gariplere dostturlar, kin tutmaz, hile bilmezler. Cami, saray, köşk ve imaretleri o kadar metin ve güzel olur ki buralara girenler hayran kalırlar. Hacı Bektaş-ı Veli’nin hayırlı ve bereketli dualarıyla bu tarihi şehir, alimler konağı, fazıllar yurdu ve şairler yatağıdır.”
Kültürler mozaiği Tokat’ta gezilebilecek yerler…
Köklü tarihi boyunca birçok kültüre ev sahipliği yapan Tokat, bu kültürlerin izlerini bugünlere kadar taşımıştır. İlde bulunan tarihi eserler bu bakımdan oldukça önemlidir ve ziyaret etmek oldukça keyiflidir. Yanı sıra doğal güzellikleriyle de gezilecek çok sayıda yere sahip olan Tokat’ın öne çıkan eserlerini sizler için derledik.
Evliya Çelebi'nin Sultan Çarşısı kadar güzel olan bu çarşı, Sulusokak'ta bulunur. Oldukça düzenli yapılan bedestenleri, İstanbul Kapalı Çarşı'yı hatırlatır. Tuğla kullanılarak örülmüş olan tonozlar üzerinde dokuz kubbe bulunur. 15’inci yüzyılda Çelebi Mehmet zamanında yapıldığı kabul edilen bedestenin güney ve kuzey yönlerinde karşı karşıya birer tane kapısı mevcuttur. Görülmeye değer bu mimari eser, 2012 yılından beri arkeolojik ve etnografik eserlerin yer aldığı Tokat Müzesi olarak kullanılıyor. 6 bin yıllık geçmişe sahip bu topraklardaki Kalkolitik dönem, Eski Tunç, Hitit, Frig, Roma, Bizans, Danişmentli, İlhanlı, Selçuklu ve Osmanlı dönemine ait önemli eserler bu müzede ziyaret edilebilir.
Kent merkezinde Gaziosmanpaşa Caddesi üzerindeki Latifoğlu Konağı, 1746 yılında Osmanlı barok üslubunda inşa edilmiştir. L biçiminde plan üzerinde, ahşap karkas arasında kerpiç dolgu malzemeyle yapılmış iki katlı bir konaktır. Konak, alaturka kiremit kaplı kırma çatıyla kapatılmıştır. Taş döşemeli avlusunda kare şeklinde bir havuz bulunur. Odaları L biçimindeki sofanın etrafında şekillenmiştir. 1988 yılında Tokat Müzesi bünyesinde, bölgenin eşyaları ve kıyafetleriyle donatılarak mankenlerle canlı ve gerçekçi bir teşhir sağlanmıştır. Tokat'ın geleneksel ev kültürünü yansıtan müze-ev olarak hizmete devam etmektedir.
İlkin 1638 tarihinde I. Ahmet'in vezirlerinden Sülün Muslu Ağa tarafından yaptırılan Mevlevihane, Sultan Abdülmecit döneminde yenilenerek iki katlı hale getirilmiştir. 19’uncu yüzyıl barok sanatının Anadolu'daki en güzel örneklerinden biri olarak kabul edilen Mevlevihane’nin en görkemli cephesi, ahşap barok motiflerle bezenmiş sütun dizisi bulunan ve tüm cepheyi kaplayan balkonu nedeniyle Bey Sokağı tarafıdır. Öteki cephelerinin ihtişamı daha sadedir. Birinci katta, günlük kullanım için geniş bir sofadan dört odaya geçilir. Üste katında yer alan balkona, kısmen kesme taş ve üzeri örtülü ahşap bir merdivenle çıkılır.
Cami, şehir hanı, medrese, türbe, hamam, bedesten, çeşme gibi görülmeye değer yapıların arasında kendini gizlemiş barok tarzda bir mimarlık örneği olan bu yapı, dışarıdan bakıldığında mütevazı bir mekandır. Ancak evin içine girdiğinizde, süslemedeki güzellikler ve onca güzelliğin bu kadar küçük bir eve ustalıkla uygulanışı hayranlık uyandırır. Paşa Hanı'nın duvarlarına bakan yapı, mahzen hariç iki katlı ahşap çatkılı, kerpiç dolgulu ve tatlı kireç sıvalı bir ev şeklinde yapılmıştır.
Milli mücadele döneminde birçok kez Tokat'ı ziyaret eden Mustafa Kemal Atatürk, Bandırma Vapuru'nda yanında bulunan silah arkadaşı Tokatlı Piyade Yüzbaşı Mustafa Vasfi Süsoy’a ait bu konakta, 25 Eylül 1924’de eşi Latife Hanım ile birlikte misafir edilmiştir.
Helenistik, Roma ve Bizans zamanında Tokat’ın yerleşim merkezi olan bu yer, günümüzde mesire yeri olarak kullanılıyor. Comana Pontika, Roma ve özellikle Bizans zamanında önemli bir yerleşim alanıdır. Önemli bir ticaret merkezi olan Comana’da, 2004’te başlatılan yüzey araştırmalarında, Erken Tunç Çağı'ndan Osmanlı dönemine kadar çok sayıda küçük yerleşim saptanmıştır. Ardından 2009 yılında kazı çalışmaları başlatılan bölgede, Geç Bizans/Selçuklu dönemine ait işlikler ve yerleşim yerini saran sur duvarları ve anıtsal boyutta altıgen şeklinde bir havuz yapısı gün ışığına çıkarılmıştır.
Tokat’ın Zile ilçesine bağlı Yalınyazı köyünde bulunan Maşat Höyük’te 1973 ile 1984 yılları arasında gerçekleştirilen kazılarda Tokat tarihini aydınlatabilecek önemli eserlere rastlanmıştır. Milattan Önce 3000 yıllarına işaret eden höyükte yer alan eserler içinde Hititler zamanından kalma bir saray kalıntısı da vardır. Söz konusu buluntular Tokat Müzesi’nde ziyarete açıktır.
Horoztepe’de Milattan Önce 3000 yılına ait olduğu belirlenen bir mezar bulunmuştur. Buradaki buluntular arasındaki en önemli eser olan “çocuğunu emziren kadın” heykelciği, Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenmektedir.
Tokat şehir merkezine 68 kilometre uzaklıkta bulunan Sebastopolis kentinin kuruluş tarihiyle ilgili kesin bir bilgi henüz yoktur. İsmi; “büyük, azametli şehir” anlamına gelen kent, bazı kaynaklara göre Milattan Önce 1’inci yüzyılda kurulmuş olabilir. Milattan Sonra 100’lü yıllarda, Roma İmparatoru Traianus döneminde Kappadokia eyaletine katılan kentin adı, bazı kaynaklarda da Herakleopolis olarak geçmektedir. 1987’de yapılan kazılarda elde edilen veriler, kentin Hellenistik, Roma ve Bizans dönemlerinde önemli bir yerleşim alanı olduğuna işaret etmektedir.
Tokat’ın Artova ilçesi Boyunpınar köyünün 500 metre yakınındaki Özündürük mevkiinde, ana kaya bloğuna oyularak yapılmış bir yeraltı yerleşimidir. Bu yeraltı yerleşiminin erken Hıristiyanlık dönemine ait olduğu tespit edilmiştir. 1995’te Tokat Müzesi’nce yapılan temizlik kazısının ardından ziyarete açılmıştır. Üç koridorlu ve üç katlı olan yeraltı yerleşimi; salonlar, küçük odalar ve küçük bir tapınaktan meydana geliyor.
Hanlar, kervansaraylar ve medreseler
Tokat; han, kervansaray ve medrese bakımından da oldukça zengin bir ildir. Hanların başlıcaları; kent merkezinde Sulusokak’taki Bedesten yanında yer alan Sulu Han, İvaz Paşa Mahallesi’nde Sulusokak’ın sonunda bulunan Paşa Han, Gaziosmanpaşa Bulvarı üzerinde bulunan Taşhan ve Deveciler Hanı’dır. Ayrıca Pazar ilçesinde bulunan Mahperi Hatun Kervansarayı, Gaziosmanpaşa Bulvarı’nda Taşhan yakınında yer alan Gök Medrese, Anadolu’nun ilk medreselerinden olan Niksar ve Tokat Yağıbasan medreseleri, Hatuniye Camii Medresesi, Garipler Camii, Ulu Camii, Takyeciler Camii, Ali Paşa Camii, Behzat Camii, Mahmut Paşa Camii, Niksar Ulu Camii ve Silahtar Ömer Paşa Camii önemli yapılar arasında yer alır.
Tokat mutfağının eşsiz lezzetleri…
Tokat Kebabı
Yüzyıllar boyunca bağ evlerinde ya da eski Tokat evlerinde, yalnızca bu kebap için tasarlanmış fırınlarda pişirilerek tüketilen geleneksel bir yemek olan Tokat Kebabı, adını kente özgü olmasından alır. Ticari bir yemek olmadan önce bağ evlerinde özel günlerde yapılırdı. Malzemelerini meydana getiren gıda ürünlerinin kendine özgü üretim yöntemine göre bir araya getirilmesi ve şekillendirilmesi ile yapılır. Kebabın en özgün yanı; kullanılan etin ve kuyruk yağının bu bölgeye ait, yaylalarda yetiştirilen Karayaka koyunlarının 6 ila 9 aylık erkek kuzularından elde ediliyor olmasıdır. Ayrıca Tokat biberi, patlıcanı ve domatesinin kebap ocağında pişirilmesi de kebabı özel kılmaktadır. Altı bölümden oluşan Tokat Kebabı ocağında; ateşlik, baca, şiş asma metal mili, tava, yağdanlık ile kebap çıkarma şişi vardır.
Bat
Tencerede haşlanan mercimek, soğuması için bekletildikten sonra düğü, sıcak suyla ıslatılır. Ardından mercimek ve düğü, salça ve suyla karıştırılarak çorba kıvamına getirilir. Diğer tarafta domatesler ufak ufak doğranır; cevizler havanda dövülür; soğan, maydanoz, dere otu ve reyhan ince doğranır. Salça ile karıştırılan bu malzemelere tuz ve biber eklenir. Bağ yaprağı ve köy ekmeğiyle servis edilen bu yemeğin adı, yeniliş şeklinden gelir. Sulu olduğu için ve içine ekmek batırılarak yendiği için bat adını almıştır.
Keşkek
Bir gece önceden sıcak su ile ıslatılan nohut, etle birlikte bir tencereye konulup hafif yumuşayıncaya dek kaynatılır. İçine yarma eklendikten sonra eğer et suyu yeterli gelmezse su ilave edilir. Az miktarda suda ezilen çemen; tuz, baharat ve tereyağıyla karıştırılıp tencereye konur. Kaynadıktan sonra kısık ateşte veya ekmek fırınında ağzı kapalı biçimde beş saate yakın pişirildikten sonra sıcak servis edilir.
Madımak
Yöresel lezzetlerden biri olan madımak, bölge halkı için oldukça önemli bir yemektir. Yalnızca yemek kültürü içinde değil, bölge halkının tüm yaşamında yer edinen madımak; manilere, bilmecelere ve türkülere de konudur. Zamanı geldiğinde madımak toplanması, kadınlar açısından aynı zamanda sosyalleşmenin yollarından biri olarak görülür.
Tokat yaprağı
Bağ yaprağı olarak da bilinen asma yaprağı, Tokat’ta lezzetli bir sarma haline gelir. Aynı zamanda A ve C vitamini deposu olan bağ yaprağı, salatalara da doğranabilir.
Tokat’a renk katan yerel festivaller…
Tokat kent merkezinde ve ilçelerinde her yıl düzenlenen festivaller yöre halkı arasındaki dayanışma bağlarını güçlendirip aynı zamanda şehrin tanıtımına önemli katkılar sunar. Özellikle yaz aylarında yapılan festivallerin başlıca olanları derledik.
Zile Kiraz Festivali
Zile Belediye Başkanlığı tarafından Haziran ayının ikinci haftasında ilçe merkezinde düzenlenir.
Kültürel Etkinlikler ve Çilek Festivali
Gökal Belediye Başkanlığı tarafından Haziran ayı sonunda düzenlenen festival Erbaa’da yapılır.
Niksarın Fidanları Kültür Ve Sanat Şenliği
Niksar Belediye Başkanlığı tarafından Haziran ayının ikinci yarısında ilçe merkezinde düzenlenir.
Geleneksel Emirseyit Beldesi Bağ Yaprağı Kültür Ve Dayanışma Festivali
Emirseyit Belediye Başkanlığı’nca Haziran ayı sonunda belde merkezinde yapılır.
Uluslararası Geleneksel ve Kültürel Erbaa Etkinlikleri
Haziran ayı sonunda Erbaa Belediye Başkanlığı tarafından ilçe merkezinde gerçekleştirilir.
Hocabeden Şenlikleri
Temmuz ayının ilk haftası Zile’de düzenlenen bu şenlikleri Çukurcalı Köyü Muhtarlığı organize eder.
Dikili Belediyesi Yayla Şenlikleri ve Güreş Etkinlikleri
Almus’ta Temmuz ayının ilk haftasında yapılır ve Dikili Belediye Başkanlığı öncülüğünde gerçekleştirilir.
Kuyucak Kültür ve El Sanatları Festivali
Niksar’da Temmuz ayının ilk haftası Kuyucak Belediye Başkanlığı’nca düzenlenir.
Yazıcık Kasabası Karaçam Düden Yaylası Kır Yemeği Şenlikleri
Temmuz ayının ortalarında Niksar’da gerçekleştirilir. Yazıcık Belediye Başkanlığı tarafından organize edilir.
Yaylakent Kültür ve Tanıtım Şenlikleri
Zile’de Temmuz ayı ortasında yapılır ve Yaylakent köyü muhtarlığı tarafından düzenlenir.İlde düzenlenen diğer etkinlikler ise şöyle: Güzelbeyli Kültür ve Sanat Şenlikleri, Sarruh Baba Suyu Şenliği, Çevreli Belediyesi Hüseyin Akbaş Çatak Güreşleri, Büşürüm Kültür ve El Sanatları Festivali, Kozlu Köyü Halüj Günü, Gölgeli Belediyesi Dumanlı Yayla Şenlikleri, Erbaa Çamdibi Köyü Karadere Çınaraltı Pikniği, Yavuz Sultan Selimhan Kültür ve Yayla Şenlikleri, Çevecik Kültür ve El Sanatları Festivali, Görümlü Kasabası Kul Himmet Şenlikleri, Günebakan Kültür Sanat Şenliği, Turhal Kültür ve Sanat Festivali, Gözderesi Kültür ve Sanat Festivali ve Zile Panayırı.
Tokat Gece Hayatı
Tokat’ta eğlence hayatı sokak kafelerinde…
Nüfusu 600 bini aşkın olan Tokat’ta gece hayatı pek hareketli yaşanmaz. Ağırlıklı olarak kafelerin bulunduğu kent merkezinde az sayıda bar ve disko vardır. Bu mekanların çok az bir kısmı sabah saatlerine kadar hizmet verir. Tokat’taki başlıca sokak kafeleri; Kum&Bar, Felicita, Binbir Gece Club&Bar, Yeşil Park, Vitamin Bar, Cadde Cafe&Restaurant, Sky Cafe Sky Club ve Destan Cafe’dir. Bu kafelerde canlı müzik eşliğinde keyifli zaman geçirebilirsiniz. Ayrıca kentte bulunan Dedeman Tokat, Çavuşoğlu Tower Hotel, RMS Atlas Otel, Grand Ballica Hotel, Grand Alin Hotel ve Tokat Royal Hotel’in bar ve kafelerinde geceye renk katabilirsiniz.
Tokat ucuz uçak bileti
