Malatya’nın ilçelerinden olan Yazıhan, il merkezine 40 kilometre uzaklıkta yer almaktadır. Deniz seviyesinden yüksekliği 900 metre olan ilçe, doğuda Elazığ, batıda Hekimhan, kuzeyde Arguvan ve Hekimhan, güneyde ise Malatya il merkezi ve Akçadağ ile komşudur. Yüzölçümü 618 kilometrekare olan Yazıhan, yeryüzü şekli bakımından güneyden kuzeye doğru meyillidir. İlçenin kuzeyinde dağlık ve vadilik bölgeler bulunmaktadır. İlçe topraklarının yaklaşık yarısı düz arazi olup sulu tarıma uygundur. Ana geçim kaynağı tarım ve hayvancılık olan Yazıhan’da, makineli tarım gelişmiştir. İlçenin başlıca akarsuyu, doğuda bulunan Fırat Irmağı’nın kollarından Kuruçay’dır.Tarihi oldukça eskilere dayanan Yazıhan, bugüne kadar pek çok uygarlığa ev sahipliği yapmıştır. Milattan Önce 2’nci yüzyıl ile Milattan Sonra 14’üncü yüzyıl arasında aktif olan İpek Yolu, Yazıhan’dan geçmektedir. Kervanların güzergahında olduğu için her dönem önemli bir yerleşim yeri olan Yazıhan, stratejik bir konumda bulunmuştur. Tarihi yapılara sahip olan ilçede, Sultan Murat Han Kervansarayı ve Kırkgöz Köprüsü gibi yapılar bulunmaktadır. Ancak Kırkgöz Köprüsü baraj suları altında kalmıştır. Düz bir ovada yer aldığı için Yazıhan adını alan ilçe, 1928 yılında yapımına başlanan demiryoluna da sahiptir. İlçe merkezi demiryolunun çevresinde bulunmaktadır. İlçeye üç kilometre uzaklıkta yer alan Fethiye Mahallesi, Yazıhan’ın önceki yerleşim yeridir. Ancak Fethiye Mahallesi günümüzde de büyük bir yerleşim yeri olarak varlığını sürdürmektedir. 1990 yılında ilçe statüsü kazanan Yazıhan, demiryolu ve karayolu bağlantıları nedeniyle ulaşımı bakımından gelişmiş bir konumdadır.
Yazıhan’a nasıl gidilir?
Malatya il merkezine 40 kilometre uzaklıkta yer alan Yazıhan, karayolu ve demiryolu ulaşım olanaklarına sahiptir. Malatya il merkezinden her gün belirli saatlerde karşılıklı düzenlenen minibüs seferleriyle ilçeye ortalama yarım saatte gidilebilmektedir. Hekimhan ilçesine 53 kilometre uzaklıkta bulunan Yazıhan’a, buradan da kolaylıkla ulaşılabilmektedir. İlçenin kuzeyinden geçen D850 karayolu, Malatya’yı Karadeniz’e bağlayan işlek bir yoldur. Ayrıca Akdeniz Bölgesi’ni, Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgelerine bağlayan demiryolu da ilçenin içinden geçtiği için Yazıhan’a tren ile ulaşım da mümkündür.İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük kentlerden Yazıhan’a havayolu ulaşımı ile gitmek için ise Malatya Erhaç Havalimanı kullanılmalıdır. Yazıhan ilçesine 32 kilometre uzaklıkta bulunan havalimanına indikten sonra, servis araçları, taksi ya da kiralık araçlarla ilçeye ortalama yarım saatte ulaşılabilmektedir.Yazıhan’da doğa sporları
Yazıhan, uygun coğrafi yapısı nedeniyle doğa sporlarının yapılabileceği bir ilçedir. Burada yer alan parkurlarda doğa yürüyüşleri yapılabileceği gibi bisiklet turları için de uygun rotalar mevcuttur. Yazıhan’ın Epreme Mahallesi yakınlarında yer alan Lelef Şelalesi, doğa yürüyüşleri için en çok tercih edilen yerlerden biridir. Manzarası ile dikkat çeken şelale bölgesinde, temiz havada doğayla iç içe keyifli bir yürüyüş yapıp, güzel manzaranın fotoğraflarını çekebilirsiniz. Ayrıca Fethiye Mahallesi’nden Yazıhan ilçe merkezine ve Malatya il merkezine uzanan yol, bisiklet turları için uygundur. Sivil toplum kuruluşları ve doğa sporu kulüpleri tarafından burada sık sık kitlesel bisiklet turları düzenlenmektedir.Yazıhan’da gezilecek yerler
Buzluk Mağaraları
Yazıhan’ın tarihi hakkında önemli bilgiler sunan Buzluk Mağaraları, ilçe merkezine 10 kilometre uzaklıkta yer alan Buzluk Mahallesi’ndedir. Eski bir yerleşim olan Buzluk, daha önceleri Ansır kenti olarak bilinmektedir. Tohma Irmağı kıyısında bulunan bu eski yerleşim, bir zamanlar Ermenilerin ağırlıkta olduğu yoğun bir nüfusa sahip olmuştur. Ansır kentinin pek çok yerinde tarihi kalıntılar bulunmaktadır. Kayalara oyulmuş onlarca mağara, yıkılmış kiliseler, mezar taşları ve değirmenlerin dikkat çektiği kentte, mağaralar özellikle ilgi çekicidir. Yazıhan Ovası ve Malatya’ya bakan bu mağaralar, tarihte önemli bir yerleşim yeri görevi üstlenmiştir. Doğal nedenlerle çoğu günümüzde bozulmuş olan bu mağaraların etrafında mezarlar yer almaktadır. Burada yer alan üç kaya mağarasında Yontma Taş Devri ve Hitit medeniyetlerinin izlerini görmek mümkündür. İçinde içme suyu bulunan mağaralar oldukça büyüktür.Hasan Patrik (Uzun Hasan) Camii
Yazıphan’a bağlı Fethiye Mahallesi’nde bulunan Hasan Patrik Camii, ilçenin görülmesi gereken önemli tarihi yapılarının başında gelmektedir. Camide yer alan kitabeye göre, yapı Kanuni Sultan Süleyman’ın son döneminde, Malatya Beylerbeyi Abdülselam oğlu Mustafa Paşa tarafından inşa ettirilmiştir. 1566 yılında yaptırılan Hasan Patrik Camii, Osmanlı mimarisinin geliştiği bir dönemde yapılmıştır. T biçiminde plana sahip olan cami, 15’nci yüzyılda Bursa, Edirne ve İstanbul’da inşa edilen camilere benzemektedir. Tamamı kesme taştan inşa edilen cami, kare planlı olup tek kubbeyle örtülüdür. Orijinal halini koruyarak günümüze kadar varlığını sürdüren cami, görülmeye değer birçok özellik taşımaktadır. Son cemaat yeri beş gözlü olup, iki zaviye odasına sahiptir. Sekiz basamaklı, korkuluksuz ve kapısız olan taş minberi ilgi çekicidir.Sultan Murat Han Kervansarayı
Yazıhan’a adını da veren bu han, Osmanlı döneminde inşa edilmiştir. Sultan III. Murat, 1593 yılındaki İran seferi esnasında ilçeye 10 kilometre uzaklıkta bu hanı yaptırmıştır. Aynı yol üzerinde yer alan Kırkgöz Köprüsü ise Osmanlı döneminde, 15 ile 16’ncı yüzyıllar arasında inşa edilmiştir. Kaçak define avcıları tarafından tahrip edilen han, 1976’da Devlet Su İşleri tarafından yapılan kanal çalışmaları esnasında yıkılmıştır. Han ve köprü, günümüzde ise Karakaya Baraj Gölü suları altında kalmıştır.Ali Seydi Türbesi
Yazıhan’da inanç turizmi bakımından önemli olan Ali Seydi Türbesi, ilçeye bağlı İriağaç Mahallesi’nde yer almaktadır. Türbe, daha çok yanındaki çeşme nedeniyle ziyaret edilmektedir. Suyunun şifalı olduğuna inanılan bu çeşme, ağırlıklı olarak psikolojik korkulara sahip olan ve felç geçiren kişiler tarafından ziyaret edilmektedir. Türbeye adını veren Ali Seydi isimli kişi ise efsaneye göre, bir dönem kesilen bu suyun yeniden akmasını sağlayan kişidir.Kızıldeli Seyyid Ali Sultan Türbesi
Yazıhan’ın Tecirli Mahallesi’nde bulunan Kızıldeli Türbesi, mermerden inşa edilmiştir. Türbeye çıkmak için 72 basamaklı merdiveni yürümek gerekmektedir. İçinde yer alan büyük mezarın başında çok sayıda yeşil bez bağlandığı dikkat çekmektedir. Tabanında tek parça halı serilmiş olan türbede, yan taraflarda minderler bulunmaktadır. Yanında kurban kesilen türbenin, Kızıldeli Seyyid Ali Sultan’a ait olduğu söylenmektedir. Efsaneye göre bu kişi, Horasan’da yaşarken, bir gece rüyasında Hz. Muhammed’i görmüştür. Onun emriyle yola çıkmaya karar veren Kızıldeli Seyyid Ali Sultan, Balkan fetihlerinde Yıldırım Beyazıt’a yardım etmek amacıyla 40 arkadaşıyla birlikte buradan geçmiştir.Yazıhan’da nerede ne yenir?
Malatya mutfak kültürünün özelliklerini yansıtan Yazıhan’da, et ve tahıl ürünlerinin ağırlıkta olduğu yemekler yaygındır. İlçede bulgurdan yapılan çok sayıda yemek mevcuttur. Yazıhan’da en çok tüketilen lezzetler ise; bulgurlu köfte, analıkızlı, sulu köfte, kömbe, kara çorba, lahana köftesi, pimpirim çorbası, içli köfte, kiraz yaprağı köftesi, geleli kebabı, ıspanaklı ekşili köfte, tiritli köfte ve sıcak çiğleme gibi yemeklerdir.Yazıhan’da bulunan restoran ve lokantalarda bu yöresel lezzetleri tadabilirsiniz. İlçenin en çok tercih edilen restoranlarını; Cumhuriyet Caddesi üzerinde yer alan Yazıhan Lokantası, Halepçe Sokak üzerinde bulunan Güler Lokantası ve Hekimhan Malatya Yolu üzerinde hizmet veren Pektaş Restaurant olarak sıralayabiliriz.Yazıhan’da gece hayatı
Malatya’nın Yazıhan ilçesinde canlı bir gece hayatından söz edemeyiz. Yöre halkının muhafazakar yapısından dolayı ilçe merkezinde alkollü mekan yoktur. Ancak Yazıhan ilçe merkezinde kafeterya ve çay bahçeleri bulunmaktadır. Günün yorgunluğunu atıp içeceklerinizi yudumlayabileceğiniz bu mekanların sayısı da oldukça sınırlıdır. Canlı bir gece hayatı yaşamak isteyenler ise 40 kilometre uzaklıktaki Malatya il merkezini tercih edebilirler. Bar, pub, birahane ve meyhane gibi mekanların bulunduğu il merkezinde, geç saatlere kadar içkinizi yudumlayarak eğlenmeniz mümkündür.