Doğu Anadolu’nun serhat şehirlerinden biri olan tarihiyle ve doğasıyla son yıllarda turizm sektörünün dikkat çeken yerlerinden biri olan Kars’a geldiğinizde mutlaka Ani Harabeleri’ni görmelisiniz.

Bölge bir çok savaşlara tanık olmuş ve medeniyetlerine de ev sahipliği yapmıştır. Burada 40 kilise, anıt mezar ve şapel bulunuyor. Bu nedenle 1001 Kilise Şehri olarak da bilinmektedir.

Burası çağlar boyunca önemli bir yerleşim merkezi olarak kullanılmış. Ermeni Bagratuni Hanedanlığı döneminde ise en görkemli devrini geçirmiştir. Ani Harabeleri Temmuz 2016 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde dahil edilmiştir.

5. Yüzyılın İzlerini Taşıyan Ani HarabeleriBurada tarih öncesinde vadideki volkanik mağaralarda insanlar yaşamışlardır. Harabelerdeki iç kale M.S. 4. Yüzyılda şehre adını veren Karsaklılar tarafından yapılmıştır. 9. Yüzyılda ise Ermeniler tarafından kurulan krallık buraya egemen olmuştur.

İran, Suriye, Bizans, Orta Asya arasındaki ticaret yollarının denetimi buraya aitti. Tüccar kervanları için önemli bir rotaydı. Bu nedenle 992 yılında Ermeni patrikliğinin de önemli merkezi haline gelmiştir. 11. Yüzyılın başlarında 40 keşiş, 12 piskopos, 500 rahip burada yaşamıştır. O dönemde nüfus 100 bin kişiyi aşmış ve 200 bin kadar olmuştur.

11. yüzyılın ikinci yarısında ise Ani’de Selçuklular Bizanslılara saldırmıştır. 1071 yılında ise Malazgirt Zaferi’nin ardından Türkler buraya gelmişlerdir. 1330 yılında Karakoyunlular burada egemen olmuştur. 14. Yüzyılda ise ticaret yolları değişmiş ve önemini yitirmiş olan Ani 1579 yılında Osmanlı egemenliğine geçmiştir. 1735 yılında ise keşişler tarafından yerleşim alanı olmuştur. 19. Yüzyılda ise burada insan kalmamıştır. 1892 ve 1893 yıllarında ise kazı çalışmaları başlamıştır.

Buranın ilginç bir de efsanesi vardır. Efsaneye göre bölge Kıllı Orhan diye birinin egemenliğine geçer. Kıllı Orhan çok kötü, zalim biridir. Kentte evlenen her gelinin önce kendisine getirilmesini emreder. Kral gelinle bir gece geçirdikten sonra evleneceği kişiye teslim eder. Bu yasa insanları dehşete düşürür. Kentin yaşlılarından biri oğlunun evlenmesini ister ancak bunu kraldan gizli yapar.

Kıllı Orhan bunu duyunca kızar ve damadın babasını görmek ister. Baba, tüm mal varlığını vermek ister ancak Kıllı Orhan ikna olmaz ve yaşlı adamı meydanda asılmasını ister. Yaşlı adam tam asılacağı sırada beddua eder ve “Ey Ani!, bu zulümle yaşayacağına bat, yıkıl!” der ve kent o anda harabe olur.

Ani Harabeleri, şehir merkezine 42 kilometre mesafede bulunuyor. Türkiye-Ermenistan sınırında bulunan Arpaçay Irmağı’nda konumlanmıştır. Buraya Kars merkezden hareket eden dolmuşlarla gidebilirsiniz. Uçakla gidecekseniz eğer Harakani Havalimanı’ndan buraya gelebilirsiniz.

[insert page=’karsda-yapilacak-seyler’ display=’content’]